Rynek pracy a bezpośrednie inwestycje zagraniczne w krajach Europy Środkowo-Wschodniej

The aim of this article is to analyze the impact of labor- market related factors on the influx of foreign direct investment to Central and Eastern European countries. Labor costs are expected to have a negative impact on FDI, while the quality and availability of labor are expected to have a positive impact. The econometric study was conducted using panel data for 10 Central and Eastern European countries (Bulgaria, the Czech Republic, Estonia, Lithuania, Latvia, Poland, Romania, Slovakia, Slovenia, and Hungary) from 1999 to 2012. The empirical results indicate that increased labor costs lead to a drop in FDI in Central and Eastern Europe. The expected positive impact of the quality of labor on foreign direct investment inflows is in part reflected in the obtained results. One of two measures of the quality of labor used in the study, namely the share of people with tertiary education attainment in the population of people aged 30–34, has a statistically significant impact on FDI. This may suggest that foreign investors are looking for educated people, though mainly those who are relatively young. This conclusion, however, should be subject to further verification. The quality of labor, measured by the unemployment rate, is not identified in the analysis as a statistically significant determinant of foreign direct investment.

Celem niniejszego artykułu jest określenie wpływu czynników związanych z rynkiem pracy na napływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych do krajów Europy Środkowo-Wschodniej. W odniesieniu do kosztów pracy oczekuje się ujemnego wpływu na BIZ, zaś w przypadku jakości siły roboczej i dostępności siły roboczej - dodatniego. Analizę ekonometryczną przeprowadzono przy wykorzystaniu danych panelowych obejmujących 10 krajów Europy Środkowo-Wschodniej (Bułgarię, Czechy, Estonię, Litwę, Łotwę, Polskę, Rumunię, Słowację, Słowenię i Węgry) w latach 1999-2012. Rezultaty przeprowadzonego badania empirycznego wskazują, że wzrost kosztów pracy prowadzi do spadku BIZ w krajach Europy Środkowo-Wschodniej. Częściowe odzwierciedlenie w otrzymanych wynikach znalazł także oczekiwany, dodatni wpływ jakości siły roboczej na napływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych. Jeden z dwóch zastosowanych mierników jakości siły roboczej oddziałuje w sposób statystycznie istotny na BIZ, a mianowicie udział osób z wykształceniem wyższym w populacji osób mających 30–34 lata. Może to sugerować, że zagraniczni inwestorzy poszukują osób wykształconych, ale stosunkowo młodych. Stwierdzenie to powinno jednak zostać poddane dalszej weryfikacji. Dostępność siły roboczej, mierzona stopą bezrobocia, nie stanowi w przeprowadzonej analizie statystycznie istotnej determinanty bezpośrednich inwestycji zagranicznych.