Interwencjonizm czy liberalizacja w polityce regionalnej?

The paper aims to establish whether and to what extent the recommendations of classical and Keynesian economics can be used in regional policy making. The author attempts to resolve the dilemma as to whether regional policy should take the form of a traditional policy of equalization, which would mean limiting support to only the poorest regions, or whether it should be oriented toward supporting richer areas. Pastuszka analyzes the literature on the subject and reviews research reports on the mechanisms of the socioeconomic development of regions. The analysis shows that there should be a reasonable balance between the impact of liberalism and interventionism in regional policy making, the author notes. The key recommendation that comes from such an approach to regional policy is that a polycentric model of moderate concentration should be promoted, Pastuszka says. The essence of this model is to strengthen medium‑sized and small cities and build a functional communication network between them and between these cities and surrounding areas. When strengthened economically, these areas (surrounding cities), being the natural hinterland of large conurbations, can become their equal partners, and at the same time offer an additional incentive for regional development, the author argues. Therefore measures financed with public funds should be aimed to launch, supplement and strengthen the internal potential of individual subregions, according to Pastuszka. The top priority of regional policy interventions should be to fund activities aimed at facilitating the establishment and operation of local enterprises of key importance to the internal potential of subregions. Another priority is to strengthen the network of formal and informal links between these enterprises and scientific research institutions, consulting and training centers as well as public administration, the author concludes.

Celem pracy jest odpowiedź na pytanie, czy i w jakim zakresie w kreowaniu polityki regionalnej można wykorzystać dorobek koncepcji teoretycznych nurtu klasycznego i/lub nurtu keynesowskiego? Podjęte w artykule rozważania są próbą rozstrzygnięcia dylematu, czy polityka regionalna powinna mieć charakter tradycyjnej polityki wyrównawczej, co oznaczałoby zawężenie wsparcia tylko do najbiedniejszych regionów, czy powinna być nastawiona na wspieranie bogatszych obszarów. Starając się osiągnąć wyznaczony cel pracy, dokonano przeglądu dotychczasowych rozważań na temat mechanizmów rozwoju społeczno‑gospodarczego w układzie regionalnym, przy zastosowaniu metody analizy literatury przedmiotu. Analiza wykazała, że przy kreowaniu polityki regionalnej należy zachować racjonalną równowagę między wpływem zarówno liberalizmu, jak i interwencjonizmu. Kluczową rekomendacją płynącą z takiego podejścia pod adresem polityki regionalnej jest promowanie modelu policentrycznej umiarkowanej koncentracji,której istotą jest wzmocnienie średnich i małych miast oraz budowanie funkcjonalnej sieci powiązań między nimi oraz między tymi ośrodkami i otaczającymi je obszarami. Tak wzmacniane gospodarczo obszary (otaczające miasta), będąc naturalnym zapleczem aglomeracji, mogą stać się ich równorzędnymi partnerami i jednocześnie dodatkowym bodźcem rozwoju regionu. Dlatego działania finansowane z publicznych środków powinny zmierzać do uruchomienia (tam gdzie ich nie ma), uzupełnienia (tam gdzie jest ich niewiele) i wzmocnienia (tam gdzie są relatywnie słabe) wewnętrznego potencjału poszczególnych subregionów. Priorytetem interwencji polityki regionalnej powinno być finansowanie wszelkich działań nakierowanych na ułatwienie w tworzeniu i funkcjonowaniu lokalnych przedsiębiorstw, mających kluczowe znaczenie dla potencjału wewnętrznego subregionów, wzmocnienie sieci powiązań formalnych i nieformalnych między tymi przedsiębiorstwami, instytucjami naukowo‑badawczymi, ośrodkami doradczo‑szkoleniowymi i administracją publiczną.