Bez wyroku. Postscriptum do losów Józefa Koryckiego

Artykuł prezentuje sylwetkę Józefa Koryckiego, zwanego Janosikiem z Podlasia, ze szczególnym uwzględnieniem jego losów w latach 80. XX w. Zdarzenia z jego biografii przedstawiono w kontekście wydarzeń społeczno-politycznych omawianego okresu. Materiał źródłowy dotyczący postaci J. Koryckiego pochodzi przede wszystkim z badań przeprowadzonych w 1985 r. przez jego współwięźnia, a zarazem młodego socjologa, Marka M. Kamińskiego. Pozyskane przezeń dane zostały opracowane metodą biograficzną i poddane krytycznej ocenie, a następnie opublikowane. Omawiana w niniejszym artykule problematyka została ujęta w wymiarze psychologiczno-socjologicznym. Dokonano analizy osobowoœci Koryckiego w aspekcie jego postaw i zachowań w relacjach interpersonalnych oraz w stosunkach społecznych, przede wszystkim w sytuacjach ekstremalnych. W artykule wykazano niejednoznaczność aksjologiczną działalności Koryckiego, a także rozbieżność ocen prowadzonych przezeń działań. Wskazano zależność sądów wartościujących od perspektywy postrzegania jego osoby i czynów; z jednej strony w optyce prawnonormatywnej, jako przestępcy prowadzącego działalność kryminalną; zaś z drugiej strony w optyce moralnonormatywnej, jako opozycjonisty prowadzącego działalność prospołeczną.

The article presents Józef Korycki’s profile and history in the 1980s, where he was known as „Janosik of the Podlasie”. The events from his biography have been presented on the background of the sociopolitical events in the discussed period. The source material concerning the figure of J. Korycki’s comes first of all from the research carried out in 1985 by his fellow prisoner, and also a young sociologist, Marek M. Kamiński. The data obtained by him was developed using a biographical method and subjected to a critical evaluation, and then published. The issues discussed in this article have been included in the psychological and sociological dimension. Korycki’s personality analysis was analyzed in the aspect of his attitudes and behaviors in interpersonal relations and in social relations, especially in extreme situations. It revealed the axiological ambiguity of Korycki’s activity, as well as the discrepancies in the legal and moral assessments made during his activeness as well as, later, from the historical perspective.