Zachowania finansowe gospodarstw rolnych

Celem rozważań jest prezentacja zachowań finansowych gospodarstw rolnych w ujęciu teoretycznym (na podstawie przeglądu literatury) oraz ich skutków w formie badań empirycznych. Gospodarstwo rolne opisano jako gospodarstwo domowe i przedsiębiorstwo jednocześnie. Przedstawiono jego cele finansowe. Stwierdzono, że właściciele gospodarstw rolnych nie zawsze skupiają się tylko na maksymalizacji zysku. Dla rolników ważne jest powiększanie gospodarstwa rolnego, dochód, który z niego uzyskują, poziom zaspokojenia potrzeb konsumpcyjnych gospodarstwa domowego i zapewnienie funduszy na prowadzenie inwestycji. Na podstawie dostępnych danych rachunkowych sprawdzono przełożenie celów o charakterze deklaratywnym na stan posiadania gospodarstw rolnych. Po analizie danych rachunkowych za lata 2004-2012 stwierdzono, że w większości krajów UE właściciele gospodarstw rolnych powiększali powierzchnię użytków rolnych w gospodarstwie, zwiększał się ich dochód, a zmiennie kształtował się udział inwestycji w dochodzie. Wykazano też wrażliwość tych charakterystyk na zmianę wielkości ekonomicznej gospodarstwa oraz ich pewną niezależność od kierunku produkcji. Artykuł ma charakter badawczy.

The aim of this article is to present the financial behaviour of agricultural holdings in the theoretical approach on the basis of a review of the literature, and also to present the effects of this financial behaviour of agricultural holdings on the basis of the available accounting data. It describes the farm as a household and a company at the same time. It shows its financial goals. It is found that the owners of agricultural holdings do not always focus only on maximising profit. It is important for farmers to enlarge a farm, income that it obtains, the level of household consumption needs, and the provision of funds to carry out investments. The financial behaviour of agricultural holdings on the basis of the available accounting data was analysed to check the actual translating the intended objectives into the state of farms’ assets. After analysis of the accountancy data for the years 2004-2012, it was found that in the majority of EU countries the farm owners increased the surface of the agricultural area, their income was increased, the share of contribution to the household in total production was reduced, and participation of investment in income was variable. The sensitivity of these characteristics according to the change of the economic size of the agricultural holding and their considerable independence from the direction of production were shown. This is the research article.

Цель рассуждений – представить финансовое поведение сельских хозяйств в теоретическом выражении (на основе обзора литературы) и его последствия в форме эмпирических исследований. Сельское хозяйство описали заодно как домохозяйство и предприятие. Представили его финансовые цели. Указали, что собственники сельских хозяйств не всегда сосредоточиваются только на максимизации прибыли. Для фермеров важны увеличение сельского хозяйства, доход, который они получают из него, уровень удовлетворения потре- бительских нужд домохозяйства и обеспечение средств для реализации инвестиций. На основе доступных учетных данных проверили, насколько цели декларативного характера переводятся в имущество сельских хозяйств. После анализа учетных данных за 2004-2012 гг. констатировали, что в большинстве стран-членов ЕС владельцы сельских хозяйств увеличивали площадь сельхозугодий, повышался их доход, переменным же образом формировалась доля инвестиций в доходе. Указана также чувствительность этих характеристик к изменению экономической величины хозяйства, а также некоторая их независимость от направления производства. Статья имеет исследовательский характер.