Ekonomiczne uwarunkowania poziomu spożycia artykułów żywnościowych w aspekcie regionalnym

Cel artykułu: charakterystyka roli uwarunkowań ekonomicznych w zakresie spożycia żywności w gospodarstwach domowych w aspekcie regionalnym w Polsce. W szczególności scharakteryzowano podstawowe czynniki makro i mikroekonomiczne wpływające na preferencje ludności w zakresie poziomu spożycia żywności, takie jak PKB per capita, poziom wynagrodzeń i dochody ludności. Następnie dokonano analizy współzależności pomiędzy uwarunkowaniami ekonomicznymi a poziomem spożycia artykułów żywnościowych. Materiał i metody: do realizacji celu wykorzystano najnowsze dane pochodzące z badań budżetów gospodarstw domowych, roczników statystycznych oraz innych materiałów źródłowych. Analizie poddano szesnaście województw w Polsce. Aby ocenić zależności pomiędzy czynnikami ekonomicznymi a poziomem spożycia artykułów żywnościowych obliczono współczynniki korelacji. Główne wyniki badań: dochód jest istotnym czynnikiem wpływającym na poziom i strukturę zaspokajania potrzeb żywnościowych. W województwach o wysokim poziomie rozwoju gospodarczego i dochodach ludności istotnie więcej spożywa się produktów spożywczych otrzymywanych w wyniku przetwarzania surowców i umożliwiających konsumentom natychmiastowe spożycie lub szybkie przygotowanie posiłku. Natomiast w województwach o niższym poziomie wskaźników ekonomicznych konsumuje się więcej produktów o charakterze podstawowym, takich jak pieczywo, mąka, mleko jaja lub cukier. Implikacje praktyczne i społeczne: wyniki przeprowadzonych badań wskazują, że regionalne różnice w sytuacji ekonomicznej gospodarstw domowych wpływają na poziom i strukturę spożycia artykułów żywnościowych, co w konsekwencji może znaleźć odzwierciedlenie w strukturze energetycznej diety lub bezpieczeństwie żywnościowym ludności. Kategoria artykułu: badawczy.

Aim of the article: characteristic of the role of economic determinants in the area of consumption of food in households in the regional aspect in Poland. Particularly there were characterised the basic macro- and microeconomic factors affecting population’s preferences in the area of food consumption such as per capita GDP, the level of wages and incomes of the population. Next, there was carried an analysis of correlations between the economic determinants and the level of consumption of foodstuffs. Material and methods: to achieve the goal the authors used the recent data from household budget surveys, statistical yearbooks and other original materials. The analysis covered sixteen provinces in Poland. To assess the relationships between the economic factors and the level of consumption of food products they calculated the correlation coefficients. Main research findings: income is an important factor affecting the level and structure of meeting food needs. In the provinces with a high level of economic development and population’s income, there are substantially more consumed food products received in result of processing primary materials and enabling consumers immediate consumption or fast meal preparation. On the other hand, in the provinces with a lower level of economic indices, there are consumed more products of the basic character such as bread, flour, milk, eggs or sugar. Practical and social implications: the carried out research findings show that regional differences in the economic situation of households affect the level and pattern of consumption of foodstuffs what in consequence may be reflected in the energetic structure of diet or food security of the population. Article’s category: research.

потребления продуктов питания в домохозяйствах в региональ- ном аспекте в Польше. В особенности дали характеристику основных макро- и микроэкономических факторов, влияющих на предпочтения населения в отношении уровня потребления продуктов питания, таких как ВВП на душу населения, уровень зарплаты и доходы населения. Затем провели анализ вза- имозависимостей между экономическими обусловленностями и уровнем потребления продовольственных товаров. Материал и методы: для осуществления цели использовали новейшие данные, полученные из обследований бюджетов домохозяйств, статистических ежегодников и других первоисточников. Анализ охватил шестнадцать воеводств в Польше. Чтобы оценить зависимости между экономическими факторами и уровнем потребления продуктов питания, рассчитали коэффициенты корреляции. Основные результаты исследований: доход – существенный фактор, влияющий на уровень и структуру удовлетворения потребностей в продук- тах питания. В воеводствах с высоким уровнем экономического развития и доходов населения существенно больше потребляют продуктов питания, получаемых в результате переработки сырья и предоставляющих потребителям возможность сиюминутного потребления или быстрого приготовления пищи. В воеводствах же с более низким уровнем экономических показателей потребляют больше продуктов основного характера, таких как продукты выпечки, мука, молоко, яйца или сахар. Практические и социальные импликации: результаты проведенных исследований показывают, что региональные отличия в экономическом поло- жении домохозяйств влияют на уровень и структуру потребления продуктов питания, что в результате может отразиться в энергетической структуре диеты или пищевой безопасности населения. Категория статьи: исследовательская.