Aktywność prosumpcyjna polskich nabywców na rynku dóbr konsumpcyjnych

Cel artykułu: określenie sposobu interpretacji i zakresu pojęcia prosumpcja; określenie i przeanalizowanie zakresu działań marketingowych podejmowanych przez polskich dojrzałych nabywców w wieku 44-56 lat; dokonanie porównania zakresu działań podejmowanych przez ogół nabywców i przez reprezentantów dojrzałej grupy wiekowej. Metodologia badawcza: w części teoretycznej wykorzystano metodę analizy poznawczo-krytycznej literatury przedmiotu z zakresu marketingu i zarządzania, natomiast do zebrania danych pierwotnych wykorzystano metodę badania ankietowego. Dane pierwotne poddano analizie statystycznej, stosując metodę analizy czynnikowej i analizy skupień. Główne wyniki badań: nabywcy wykazują aktywność prosumpcyjną przede wszystkim w ramach relacji z oferentami i z innymi nabywcami. Osoby w wieku 44-56 lat przejawiały relatywnie mniejszy poziom aktywności niż ogół badanych, włączając się raczej w działania inicjowane przez oferentów, natomiast ich aktywność spontaniczna była stosunkowo mniej widoczna. Implikacje praktyczne: znajomość zakresu aktywności prosumpcyjnej nabywców i jej struktury jest niezbędną podstawą do kształtowania przez oferentów partnerskich długookresowych relacji z nabywcami. Implikacje społeczne: zmiany poziomu aktywności prosumpcyjnej nabywców, zwłaszcza jej wzrost, wpływają na zmiany relacji społecznych przejawiające się m. in. powstawaniem społeczności marketingowych partnerów obejmujących nabywców i oferentów. Kategoria artykułu: badawczy.

Purpose of article: define the essence and the scope of prosumption; identify and analyse the scope of prosumption activities undertaken by Polish mature consumers representing the 44-56-year group; compare the scope of mentioned activities in the case of the whole group of consumers and representatives of the 44-56- year group. Research methodology: in the theoretical part of the article, the method of cognitive-critical analysis of marketing and management literature was used. To gather the field data the questionnaire research was applied. The gathered data were analysed during the statistical analysis applying such methods as factor analysis and cluster analysis. Key research findings: the results of the analysis indicate that consumers take prosumption activity mainly in the relations with offerers and with other consumers. The level of prosumption activity of representatives of the 44-56-year group is relatively lower than in the case of all respondents. They take part rather in the activities initiated by offerers.Practical implications: the knowledge about the scope of consumers’ prosumption activity is the necessary base to shape partner long relations with consumers by offerers. Social implications: the changes of customers’ prosumption activity, especially its growth, influence changes of social relations including forming marketing partners’ communities consisting of consumers and offerers. Article category: research.

Цель статьи: определить способ толкования и диапазон понятия prosumption; определить и провести анализ диапазона маркетинговых действий, предпринимаемых польскими зрелыми покупателями в возрасте 44-56 лет; провести сопоставление диапазона действий, предпринимаемых покупателями и представителями зрелой возрастной группы. Исследовательская методология: в теоретической части использовали метод познавательно-критического анализа литературы предмета в области маркетинга и управления, а для сбора первичных данных использовали метод опроса. Первичные данные подвергли статистическому анализу, применяя метод факторного и кластерного анализа. Основные результаты изучения: результаты проведенного анализа показывают, что покупатели демонстрируют просьюмерскую активность прежде всего в рамках отношений с оферентами и с другими покупателями. Лица в возрасте 44-56 лет проявляли относительно более низкий уровень активно- сти, чем обследуемые в целом, включаясь скорее всего в действия, инициируеме оферентами, тогда как их спонтанная активность была относительно менее заметной. Практические импликации: знание диапазона просьюмерской активно- сти покупателей и ее структуры – необходимая основа для формирования оферентами партнерских долгосрочных отношений с покупателями. Социальные импликации: изменения в уровне просьюмерской активности покупателей, в особенности ее рост, влияют на изменения общестенных отношений, проявляющиеся, в частности, в возникновении маркетинговых обществ партнеров, которые включают покупателей и оферентов. Категория статьи: исследовательская.