Edukacja w izolacji penitencjarnej (studium przypadku)

W opracowaniu podjęto próbę ukazania korzystnych aspektów edukacji skazanych w warunkach izolacji penitencjarnej na tle dokonujących się zmian w oddziaływaniach resocjalizacyjnych, które od początku splecione były i są z procesami nauczania i uczenia się skazanych. W przedstawionym studium przypadku weryfikowano zmodyfikowaną, humanistyczną koncepcję Tyszkiewicza. W świetle założeń tej koncepcji wszelkie zachowania człowieka są częściowo indeterministycznymi decyzjami, bowiem o wyborach zachowań współdecydują uwarunkowania egzo – i endogenne, a także sploty okoliczności. Weryfikowana koncepcja uzyskała potwierdzenie w rozpatrywanym przypadku. W istocie badany – po wcześniej podejmowanych ryzykownych wyborach postępowania, które doprowadziły go do pierwszego, a następnie do drugiego pobytu w zakładzie karnym za zabójstwo ofiary – po głębokich przemyśleniach swojego dotychczasowego trybu życia i wyciągnięciu z własnego postępowania wniosków, wybrał drogę edukacji. Ukończył szkołę zawodową, technikum, liceum oraz studia licencjackie, pracując w zakładzie karnym. Były to jego indywidualne wybory, wspomagane uzyskiwanymi zgodami władz zwierzchnich zakładu oraz wspieraniem bliższego i dalszego otoczenia społecznego. Indywidualne wybory zachowań przez skazanego wzmacniały poczucie jego wartości, znaczenia, wiary w siebie, autokontrolę, wyrzuty sumienia z adekwatnym poczuciem winy i poczucie sprawstwa działań. Te wszystkie aspekty są niezmiernie ważne w ponownej socjalizacji człowieka.

Efforts have been made in the study to show the beneficial aspects of prisoners’ education in conditions of penitentiary isolation against the background of ongoing changes in social rehabilitation interactions that from the beginning have been entwined in the processes of teaching and learning of convicts. In the presented case study, the modified humanistic concept of Tyszkiewicz was verified. In the light of the assumptions of this concept, all human behaviour is partly indeterministic decisions, because the choice of behaviour is determined by exo – and endogenous conditions, as well as a series of circumstances. The verified concept was confirmed in the case under consideration. In fact, the studied individual was examined after earlier risky choices that led him to the first and then to the second stay in prison for the murder of the victim. After deep reflection on this temporary lifestyle and drawing conclusions from his own behaviour, he chose the path of education. Afterwards, he graduated from vocational school, technical college, high school and bachelor’s studies, working in a penitentiary institution. These were his individual choices, supported by the consent obtained from the plant’s authorities and the close and distant social environment. Individual choices of behaviour by the convict strengthened his sense of value, meaning, self-confidence, self-control, and remorse with an adequate sense of guilt and a sense of agency, etc. All these aspects are extremely important in re-socialization of person.