Losy polskich żołnierzy ery napoleońskiej w świetle kazań i mów okolicznościowych z okresu Księstwa Warszawskiego i Królestwa Polskiego

In the years 1696-1700, the nuncio in the Commonwealth was Giovanni Antonio Davia, later a cardinal. During his mission there were a number of complicated internal and external problems that plagued the Commonwealth: Turkish wars, relations between Catholics and infidels in Poland, and the political conflicts in Lithuania that ended in civil war. One of the most interesting topics is that of the possible participation of Giovanni Antonio Davia in the election of King Frederic Augustus Wettyn of Poland, whose reign had such terrible consequences for the Commonwealth. Davia was accused of supporting the Saxon candidacy by French diplomats and their supporters in Poland, because he owed the Saxon elector for the release of his nephew Giovanni Battista from Turkish captivity, which the Davia family sought. There is no direct evidence of the nuncio breaking the neutrality of the election, and only the accusations of Wettyn's opponents remain.

Po 1795 r., po upadku państwa, Polacy, aby je odzyskać, musieli chwycić za broń i walczyć o niepodległość. O tej walce dowiedzieć się można było również z kazań i mów okolicznościowych czasów Księstwa Warszawskiego i Królestwa Polskiego, wygłaszanych na pogrzebach, przed rozpoczęciem obrad sejmu, na nabożeństwach z udziałem wojska oraz uroczystościach organizowanych ku czci panujących. Ich autorzy, duchowni, opowiadali o doświadczeniu polskiego żołnierza, jakim była bohaterska walka w różnych częściach świata pod przewodem Napoleona Bonapartego, a która to walka miała doprowadzić do wskrzeszenia Polski. Zarazem kaznodzieje przedstawiali rodzimych żołnierzy doby napoleońskiej, jako dziedziców staropolskiego męstwa i bojowników narodowej sprawy, których wzorcowym reprezentantem stawał się książę Józef Poniatowski. Postać zaś i losy księcia, jak i jego współtowarzyszy broni, utrwalone przez legendę napoleońską, będą inspirowały następne pokolenia walczące o wolność Polski.