Msze przeznaczone do śpiewu w ciągu roku (XVI– XX) ze Zbioru pieśni nabożnych katolickich do użytku kościelnego i domowego, wydanego w 1871 roku w Pelplinie przez ks. Szczepana Kellera

Prezentowany artykuł omawia ostatnich pięć tzw. mszy polskich, pochodzących ze Zbioru pieśni nabożnych katolickich do użytku kościelnego i domowego, który ukazał się w Pelplinie w 1871 roku. Msze polskie to pieśni, które śpiewane były podczas liturgii w języku narodowym, a nie w powszechnie obowiązującym jeszcze w XIX wieku języku łacińskim. W ten sposób śpiewy te w naturalny sposób edukowały religijnie Polaków oraz pomagały w zachowaniu polskości w czasach, gdy Polska rozdarta była między trzech zaborców.

The article elaborates on the last five so-called Polish Masses from The Collection of Catholic Songs of Piety for Ecclesiastical and Domestic Use, which was published in Pelplin in 1871. These Polish Masses were performed during liturgies not in Latin, but in the Polish language. In this way the Polish hymns taught catechism and Catholic faith and helped to sustain the national identity in the 19th century, when Poland formally did not exist.