Metoda badań w naukach o bezpieczeństwie na przykładzie badania bezpieczeństwa pracy

It was assumed that a method in the science of safety should integrally show a research form of reaching knowledge and its conceptual presentation. It should pave the roads that can lead to solving problems. It should allow the competent conducting of discourse upon security issues. It is assumed that the development of safety science requires searching for appropriate methods. In the search for adequate methods one should consider the complexity of safety and its constituent phenomena. One needs to sharpen methodological awareness, since each method has limitations in its structure. They cause the method to recognize the reality of security inappropriately and do not allow access to its full picture. Therefore, to adequately describe and explain the phenomenon of safety one must take into account senses, meanings and values that intentionally and generatively accompany the acting researcher. The behavior of the researcher in the security situation must be examined, taking into account, • subjectively conditioned, mental context accompanying the study; • the regulatory effect of cultural norms and directives of action, respected in the given community. In the article, the model for research methodology for the science of safety was recommended. This is understood as a theoretical concept of defining the subject and research problems and, methods of obtaining and processing information. It defines the approach that allows errors to be avoided and the collecting of reliable data that give ground to evaluate the studied reality and to formulate conclusions on their basis as well as practical directives that serve the development.

Założono, że metoda w nauce o bezpieczeństwie całościowo pokazywać powinna sposób badawczego docierania do wiedzy i pojęciowego jej przedstawiania. Wytyczać drogi, które mogą prowadzić do rozwiązania problemu. Powinna pozwalać na kompetentne prowadzenie dyskursu dotyczącego problemów bezpieczeństwa. Przyjęto, że rozwój nauk o bezpieczeństwie nakazuje szukanie odpowiednich dla nich metod. W poszukiwaniach właściwych metod uwzględnić należy złożoność bezpieczeństwa i tworzących go zjawisk. Wyostrzać trzeba świadomość metodologiczną, gdyż każda metoda posiada w swojej strukturze ograniczenia. Sprawiają one, że metoda ujmuje rzeczywistość bezpieczeństwa nieadekwatnie, nie pozwala na uzyskanie pełnego jej obrazu. Dlatego, żeby adekwatnie opisać i wyjaśnić zjawisko bezpieczeństwa uwzględniać należy sensy, znaczenia i wartości, które towarzyszą intencjonalnie i generatywnie działającemu badaczowi. Zachowanie badacza w sytuacji bezpieczeństwa rozpatrywać trzeba uwzględniając, • podmiotowo warunkowany, mentalny kontekst towarzyszący badaniu; • regulacyjny wpływ kulturowych norm i dyrektyw działania, respektowanych w danej społeczności. W artykule zarekomendowano model metodyki badawczej dla nauk o bezpieczeństwie, pojmowany jako teoretyczna koncepcja wyznaczająca przedmiot i problemy badań oraz metody pozyskiwania i przetwarzania informacji. Określa on podejście pozwalające unikać błędów i gromadzić wiarygodne dane dotyczące problemu, dające podstawę do dokonania oceny badanej rzeczywistości oraz sformułowania na ich podstawie wniosków i dyrektyw praktycznych służących rozwojowi.