Narodziny i pierwsze lata polityki imigracyjnej Francji (1945–1952)

Celem niniejszego tekstu jest przedstawienie kształtowania się polityki imigracyjnej Francji w pierwszych latach po II wojnie światowej. Ważna wydaje się również refleksja nad tym, czy efekty podjętych działań były zgodne z celami, które im przyświecały. Doświadczenie masowej imigracji w okresie dwudziestolecia międzywojennego, jak również dojmująca w pierwszych latach po II wojnie światowej świadomość potrzeby uzupełnienia strat demograficznych i ekonomicznych Francji, tworzyły korzystny kontekst dla podjęcia wyzwania ustanowienia państwowego modelu polityki imigracyjnej. Taka polityka miała w założeniu regulować zasady imigracji, a następnie pobytu we Francji, podjęcia i wykonywania pracy w tym kraju przez cudzoziemców oraz promować postępującą integrację imigrantów. W artykule poruszone zostały następujące zagadnienia: geneza polityki imigracyjnej Francji, podstawy prawne powojennej polityki w tym zakresie, rola poszczególnych jednostek administracji rządowej w nowej polityce imigracyjnej, ze szczególnym uwzględnieniem utworzonego w 1946 r. Narodowego Urzędu Imigracyjnego (Office national d’Immigration). Cała polityka imigracyjna Francji ustanowiona w pierwszych latach po zakończeniu II wojny światowej wpisywała się w logikę wypełniania strat demograficznych kraju. Gdy w 1974 r. imigracja została wstrzymana, Francja liczyła 3,5 mln cudzoziemców.

The purpose of this paper is to present the development of the immigration policy of France in the first years after World War II. It also seems to be important to reflect on whether the effects of the actions taken were consistent with the objectives that guided them. The experience of mass immigration in the interwar period as well as the awareness of the need to supplement demographic and economic losses of France, so overwhelming in the first years after World War II, created a favourable context for the challenge of establishing a national model of immigration policy. This policy was designed to regulate the immigration and the stay in France, the undertaking of work in this country by foreigners, as well as to promote progressive integration of immigrants. The article deals with the following issues: the genesis of the immigration policy in France, the legal framework for post-war policy toward this issue, the role of various government departments in the new French immigration policy, with a particular focus on the National Immigration Office (Office National d’Immigration) established in 1946. The whole immigration policy established in France in the first years after World War II was inscribed into the logic of filling demographic losses of the country. In 1974, when the mass immigration was stopped, France had just 3.5 million foreigners.