Integracja kulturowa polsko-niemieckiego borderscape’u na przykładzie dwumiasta Słubfurt: jedność czy różnorodność

Borderscapes są przestrzeniami społecznej i językowej dyfuzji, miejscami kulturowej i ekonomicznej hybrydyzacji. Są to miejsca stwarzające mieszkańcom możliwość, a zarazem obligujące ich do otwarcia się na język i kulturę sąsiada. Opierając się na teorii integracji społecznej Heckmanna ( ), w niniejszym artykule podejmuje się próbę oceny integracji kulturowej na pograniczu polsko-niemieckim na przykładzie Słubfurtu (dwumiasta Słubice/Frankfurt nad Odrą). Dwoma głównymi wyznacznikami integracji kulturowej są dwukulturowość oraz dwujęzyczność. By osiągnąć te cele, wszyscy uczestnicy tego procesu (państwo, a właściwie władze lokalne, polskie i niemieckie społeczności lokalne) powinni być świadomi swojej roli w procesie integracji. Analiza integracji kulturowej skupia się na ocenie zaangażowania wszystkich podmiotów w rozwój transgranicznej dwukulturowości i dwujęzyczności. Postawiono następujące pytania badawcze: W jaki sposób lokalne władze Słubic i Frankfurtu wspierają integrację kulturową (w tym również językową) mieszkańców dwumiasta? Jaki stosunek do języka i kultury sąsiada mają mieszkańcy Słubic i Frankfurtu nad Odrą? Jakie kroki winny zostać podjęte celem wzmocnienia poziomu integracji i stworzenia polsko-niemieckiego borderscape’u?

Borderscapes (cf. Perera, ) are places of social and linguistic diff usion, places of cultural and economic hybridization, places in which the inhabitants have the opportunity and also obligation DOI: 10.23734/mcs.2016.1.103.114 nadesłany: 03.03.2016 r. – przyjęty: 05.05.2016 r. 104 Multicultural Studies 1/2016 to open themselves towards the neighbour’s language and culture. Based on the theory of social integration by Heckmann ( ) (that actually focuses on integration of immigrants), the paper discusses the condition of cultural integration (one of the four fi elds of social integration, cf. Heckmann, , pp. – ) in the German-Polish border region on the example of Slubfurt (Słubice – Frankfurt Oder twin town). The two main aims of cultural integration are biculturalism and bilingualism. To achieve these goals in a transborder reality all the participants in these processes (state or rather local policies, German and Polish societies) should be conscious of their role in the integration process. The analysis of cultural integration focuses on the role of all the participants in supporting transborder bilingualism and biculturalism. The research questions are as follows: How do the local policies of Słubice and Frankfurt Oder support the cultural and linguistic integration of Poles and Germans? What attitudes towards the neighbour’s language and culture are displayed by the Polish and German inhabitants of Slubfurt? What should be improved to strengthen the degree of integration and creation of a German-Polish borderscape?