Krajowy Ośrodek Dokumentacji Regionalnych Towarzystw Kultury (1983–2002) – dorobek i dziedzictwo

Szczególnym fenomenem regionalizmu polskiego jest masowy ruch towarzystw społeczno-kulturalnych i społeczno-naukowych działających w przestrzeni lokalnej i regionalnej. Jest to ruch o długim, historycznym trwaniu oraz dorobku widocznym i docenianym w małych ojczyznach. Ta forma aktywności społecznej zasługuje na dokumentowanie, analizowanie dokonań i problemów. Taką funkcję spełniał Krajowy Ośrodek Dokumentacji Regionalnych Towarzystw Kultury, będąc swoistym archiwum regionalizmu polskiego, placówką naukowo-badawczą i oświatową, działającą zgodnie z potrzebami i oczekiwaniami towarzystw. Niniejsze opracowanie zostało zaprezentowane w formie referatu na konferencji poświęconej roli instytucji oraz stowarzyszeń naukowych i kulturalnych w badaniu i dokumentowaniu dziedzictwa małych ojczyzn na przykładzie północnego Mazowsza, zorganizowanej w listopadzie 2023 r. przez Państwową Akademię Nauk Stosowanych im. Ignacego Mościckiego w Ciechanowie.

A special phenomenon of Polish regionalism is the mass movement of socio-cultural and academic societies operating in the local and regional space. It is a movement with a long historical tradition and achievements noticeable and valued in “small homelands.” This form of social activity, and its achievements and issues, deserves to be documented and analyzed. This function was fulfilled by the National Center for the Documentation of Regional Cultural Societies, being a kind of archive of Polish regionalism, a research and educational institution, operating in accordance with the needs and expectations of the societies. This study was presented in the form of a paper at a conference devoted to the role of institutions and academic and cultural associations and societies in researching and documenting the heritage of small homelands on the example of northern Mazovia, organized in November 2023 by the National Academy of Applied Sciences named after Ignacy Mościcki in Ciechanów.