Troska, zatroskanie, troskliwość – niespecyficzne przedmioty badań pedagogiki ogólnej

Referring to the current status of knowledge in the field of pedagogics and related sciences (especially philosophy, psychology, medicine, political sciences, theology), the author emphasizes the significance of interdisciplinary category of care (and semantically related terms such as “concern”, “taking care”, “consideration”, “thoughtfulness”) for the development of general pedagogics as a pedagogical sub-discipline. Apart from explaining the lexical differences and indicating differences between the aforementioned terms, the author also analyzes the scientific understanding of care (as, among others: a moral norm and obligation, social interaction, disposition, attitude) and the relationship between care and other moral qualities. The author also shows the conditions of the process of upbringing a thoughtful human being and stages of interiorization of the analyzed quality. Hermeneutic methods seem justified in order to comprehensively cognize the quality of care.

Odwołując się do dotychczasowego stanu wiedzy z zakresu pedagogiki i nauk pokrewnych (zwłaszcza filozofii, psychologii, medycyny, politologii, teologii), w treści artykułu autorka zaakcentowała znaczenie interdyscyplinarnej kategorii troski (oraz terminów zbliżonych semantycznie, takich jak: „zatroskanie”, „troszczenie się”, „zatroszczenie się”, „troskliwość”) w rozwoju subdyscypliny pedagogicznej – pedagogiki ogólnej. Oprócz wyjaśnień leksykalnych prowadzących do wykazania różnic między wskazanymi terminami, przeanalizowała naukowe ujęcie troski (jako m.in.: normy i powinności moralnej, relacji społecznej, dyspozycji, postawy) oraz powiązania troski z innymi wartościami moralnymi. Autorka ukazała jednocześnie uwarunkowania procesu wychowania człowieka troskliwego oraz etapy interioryzacji analizowanej wartości. Posłużenie się metodami hermeneutycznymi oraz analizą logiczną i argumentacją w badaniu problematyki troski wydaje się uzasadnione, biorąc pod uwagę konieczność jej pogłębionego poznania.