Socjodemograficzne zróżnicowanie preferencji aksjologicznych wychowanków placówek resocjalizacyjnych i uczniów szkół publicznych

Research of the world of values of the young generation are justified by their motivational – regulatory function in the structure of personality and their importance in defining the self-identity of man, especially since modern civilization carries axiological risks which are the catalyst of the process of demoralization. The article contains research on Max Scheler’s value’s conception which were conducted in an adolescent sample (286 juveniles from detention centers and 410 pupils from public school). The results show that adolescent’s hierarchy differs from the ideal hierarchy proposed by Max Scheler, although there are differences in the assessment of individual axiological categories between the two compared groups. The significant differentiating factor is also sex, but age and length of stay in detention center are not significant predictors.

Prowadzenie badań nad światem wartości młodego pokolenia uzasadnione jest ich funkcją w motywacyjno-regulacyjnej strukturze osobowości oraz znaczeniem w określaniu własnej tożsamości przez człowieka, zwłaszcza kiedy współczesna cywilizacja nasycona jest coraz częściej wieloma zagrożeniami aksjologicznymi, które stanowią istotny katalizator procesu demoralizacji. Celem przeprowadzonych badań ankietowych z zastosowaniem kwestionariusza SWS (Skali Wartości Schelerowskich) było rozpoznanie wartości preferowanych przez młodzież w wieku od 14 do 19 lat przebywającej w izolacji (286 wychowanków placówek resocjalizacyjnych) oraz uczęszczającej do szkół w warunkach wolnościowych (410 uczniów). Uzyskane wyniki ujawniły, że hierarchia wartości obu porównywanych grup różni się pod względem preferencji niektórych kategorii, ale obie odbiegają znacznie od uzasadnionej przez Maxa Schelera jako idealna. Stwierdzono również, że orientacja aksjologiczna dorastającej młodzieży bardziej zróżnicowana jest ze względu na płeć niż wiek oraz długość pobytu w placówce resocjalizacyjnej.