The next 100 years – applying megatrends to analyze the future of the Polish economy

The objective of the article was to assess a long-term exposure of the Polish economy to megatrends – key global changes influencing economies and societies worldwide. On the basis of the results of a structured literature review, the most cited global megatrends have been identified: digitalization, climate change, resource scarcity, population growth, population aging, urbanization growth. We operationalized these trends by selecting metrics based on existing indexes, forecasts and foresight studies. With the application of the metrics we created megatrend exposure indicators to measure a relative susceptibility of country economies to these trends. We used this tool to assess a relative exposure of the Polish economy to six megatrends and to create a country strategic profile. We applied a long-term perspective of up to 40 years and beyond. The outcome of the analysis shows that the exposure of the Polish economy is very high to population aging and high to digitalization. The exposure to urbanization growth and resource scarcity can be described as moderate. The exposure to climate changes has turned out to be low and to population growth very low. The novelty of our research is the structuring of megatrend exposure indicators and their application to foresight study for a country economy which, up to our knowledge, has not been attempted thus far. Knowledge of forthcoming changes and the degree of exposure to these megatrends can be used as input for strategic, long-term, analyses in various areas ranging from public policy to corporate investment.

Celem artykułu była ocena długoterminowej ekspozycji polskiej gospodarki na megatrendy – istotne globalne zmiany wpływające na gospodarki i społeczeństwa na świecie. Na podstawie przeglądu literatury zidentyfikowano najczęściej cytowane globalne megatrendy: digitalizację, zmiany klimatyczne, niedobór zasobów, wzrost liczby ludności, starzenie się społeczeństwa, wzrost urbanizacji. Następnie dokonano operacjonalizacji tych trendów, wybierając mierniki oparte na istniejących indeksach, prognozach i badaniach foresight. Na tej podstawie stworzono wskaźniki ekspozycji na megatrendy do pomiaru względnej podatności gospodarek krajowych na te przemiany. Narzędzie to zostało wykorzystane do oceny względnej ekspozycji polskiej gospodarki na sześć megatrendów i stworzenia krajowego profilu strategicznego. W badaniu zastosowano długoterminową perspektywę do 40 lat. Wyniki analizy pokazują, że ekspozycja polskiej gospodarki jest bardzo wysoka i wyższa niż innych gospodarek na przemiany związane ze starzeniem się społeczeństwa i wysoka w przypadku cyfryzacji gospodarki. Podatność na przemiany związane ze wzrostem urbanizacji i niedoborem zasobów jest umiarkowana. Ponadto ekspozycja na zmiany klimatyczne okazała się niska, a na wzrost populacji bardzo niska. Nowością badania jest opracowanie wskaźników ekspozycji na megatrendy i ich zastosowanie do analizy przyszłości gospodarki krajowej. Takie ujęcie tego zagadnienia nie było dotychczas podejmowane w znanych nam pracach naukowych. Znajomość nadchodzących zmian i stopień ekspozycji na megatrendy można wykorzystać jako wkład w strategiczne, długoterminowe analizy w różnych obszarach, od polityki publicznej po inwestycje przedsiębiorstw.