Modeling the anti-crisis management of territories under the conditions of decentralisation. A case study of Ukraine

Modelowanie kryzysowego zarządzania terytoriami w warunkach decentralizacji: na przykładzie Ukrainy capability related to the effectiveness of the scheduled actions. The most problematic area in crisis management is the development of an effective model that takes into account the participation of citizens in the process of business decision-making. One of the possible solutions to this problem is to model situations to overcome the crisis, and to study the territories (regions of the country) in terms of their socio-ecological and economic status. The study applied the following methods: study of phenomena (objects, subjects); division of the territory of Ukraine into parts according to aggregate indicators; research into the various aspects of territorial objects; and the identification and analysis of interrelations between the factors and results. On the basis of the developed approach and results of the study, a model is suggested for identifying the crisis status of territories in a decentralised environment; the latter takes the following into account: availability of resource and labour potential; social, ecological and economic components of the development of territories; risk factor for the advent of crisis; and the overall coefficient of decentralisation. The introduction of an algorithm was suggested for grouping objects, which takes into account the level of improvement in anti-crisis management under the conditions of a decentralised environment. The use of the cluster ranking methodology, which, unlike the existing ones, includes calculations based on taxonomic metrics, was rationalized. The research allowed the introduction of a differentiation approach to creating development plans for the various types of territorial systems included in the clusters. The division was made in accordance with the crisis situation in the territories to allow development on the basis of sustainability in the context of introducing decentralisation.

W artykule przeanalizowano proces modelowania zarządzania kryzysowego gospodarką w warunkach decentralizacji, na przykładzie Ukrainy. W warunkach reform gospodarczych i rozprzestrzeniania zjawisk kryzysowych, istotnym zadaniem jest umiejętność przewidywania skuteczności zaplanowanych działań. Najbardziej problematyczne w zarządzaniu kryzysowym jest opracowanie skutecznego modelu uwzględniającego udział obywateli w procesie podejmowania decyzji ekonomicznych. Jednym z możliwych rozwiązań tego problemu jest modelowanie sytuacji w celu przezwyciężenia kryzysu i zbadanie terytoriów (regionów kraju) pod względem ich stanu społeczno- ekologiczno-gospodarczego. W trakcie badania wykorzystano następujące metody: badanie zjawisk (przedmiotów, obiektów); podział terytorium Ukrainy na podstawie zestawu wybranych wskaźników; badanie zróżnicowania obiektu terytorialnego; identyfikacja i analiza relacji między czynnikami a wynikami. W oparciu o opracowane podejście i wyniki badania zaproponowano model umożliwiający identyfikację sytuacji kryzysowej terytoriów w warunkach decentralizacji, który bierze pod uwagę: dostępność zasobów i potencjał zasobów pracy; społeczne, ekologiczne i ekonomiczne elementy rozwoju terytoriów; współczynnik ryzyka kryzysu; ogólny współczynnik decentralizacji. Zaproponowano algorytm grupowania obiektów, który uwzględnia poziom poprawy zarządzania kryzysowego w warunkach decentralizacji. Uzasadniono wykorzystanie metody rankingu klastrów, która wykorzystuje indeks taksonomiczny. Przeprowadzone badania umożliwiły wskazanie różnych podejść do tworzenia planów rozwoju różnych typów systemów terytorialnych wchodzących w skład klastrów. Podział został przeprowadzony zgodnie z sytuacją kryzysową poszczególnych terytoriów, co zapewniłoby ich zrównoważony rozwój w warunkach wprowadzenia decentralizacji.