Wewnątrzsektorowe nierówności dochodów gospodarstw rolniczych w Polsce w latach 2004–2017 Intra-sectoral income inequalities between farms in Poland in the 2004–2017 period
W artykule dokonano analizy zróżnicowania dochodów rozporządzalnych gospodarstw domowych
rolników oraz dochodów z rodzinnego gospodarstwa rolnego w Polsce w latach 2004–2017.
Celem badań było ustalenie skali nierówności dochodowych wewnątrz sektora rolnego, kierunku
zmiany tego zjawiska w czasie oraz ocena wpływu dopłat budżetowych dla rolników na poziom
nierówności dochodów rolników. Zróżnicowanie dochodów z rodzinnego gospodarstwa rolnego
analizowano w przekroju typów rolniczych gospodarstw oraz ich wielkości ekonomicznej. Źródłem
materiałów empirycznych do badań były statystyki GUS i Eurostat, dane systemu rachunkowości
rolnej FADN oraz dane Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Wykazano, że w okresie
poakcesyjnym nierówności dochodowe w rolnictwie miały tendencję rosnącą. Zróżnicowanie dochodów
gospodarstw było jednak wyraźnie większe w odniesieniu do dochodów z pominięciem
dopłat bezpośrednich i innych subsydiów, niż w przypadku dochodów z dopłatami. Transfery finansowe
wynikające z realizacji Wspólnej Polityki Rolnej zwiększyły dochody gospodarstw rolnych
w Polsce, ale miały także wpływ na ich zróżnicowanie. Wydatki budżetowe kierowane do rolników
nie zmniejszyły postępującej polaryzacji dochodowej gospodarstw rolniczych, ale hamowały ten
proces. Skuteczniejsze łagodzenie nierówności dochodowych w rolnictwie poprzez instrumenty fiskalne,
wymaga stosowania dopłat, które nie tylko są „oderwane” od skali produkcji, ale także od
wielkości ekonomicznej i obszaru gospodarstwa.
The article analyses the disposable income differentiation between agricultural households and
the income differentiation between family farms in Poland in the 2004–2017 period. The objective
of the studies was to establish the scale of the income inequalities within the farming sector and determine how they changed over time. It was also to assess the impact of state budge subsidies for farmers
on the level of income inequalities between them. The differentiation of the income of family
farms was analysed by farm type and by farm economic size. The empirical materials used in the
study comprised of the statistics from the Polish Central Statistical Office (GUS) and Eurostat, data
from the FADN farming accounting system and data of the Polish Ministry of Agriculture and Rural
Development. Income inequalities in agriculture were demonstrated to have displayed a growth tendency
in the post-accession period. However, the differentiation of household income was substantially
higher for income without any direct grants or other subsidies than for subsidised income. The
financial transfers under the Common Agricultural Policy increased the income of farms in Poland
but also contributed to its differentiation. The budgetary expenditures on farmers did not reduce the
progressing income polarisation of farms but they inhibited the process. Successful management
of income inequalities in farming through fiscal instruments requires subsidies that are ‘detached’
not only from the scale of production but also from the economic size and surface area of the farm.
Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies
Informacja
SZANOWNI CZYTELNICY!
UPRZEJMIE INFORMUJEMY, ŻE BIBLIOTEKA FUNKCJONUJE W NASTĘPUJĄCYCH GODZINACH:
Wypożyczalnia i Czytelnia Główna: poniedziałek – piątek od 9.00 do 19.00