OCHRONA PRAW TWÓRCÓW W ŚWIETLE USTAWY O PRAWIE AUTORSKIM Z 29 MARCA 1926 ROKU

SUMMARY PROTECTION OF THE AUTHORS' RIGHTS UNDER THE COPYRIGHT ACT OF THE 29th OF MARCH 1926   The purpose of this article is the presentation of the Polish legislation concerning the protection of copyright laws in the light of the Act of the 29th of March 1926. Minimum standards of protection in this matter are indicated. The Act of 1926 was of an original character. It was based on the latest developments of foreign law, and it was very highly praised by both the Polish and foreign professionals in this field of law. It was emphasized that many of its provisions were ahead of normative institutions adopted in other countries, which were related to copyright (such as the Romanian Act of 1923 and Italian Act of 1925 or Czechoslovak Act of 1926). Its main advantages were: a very broad object of protection, flexible and very clear definition of the object of copyright, synthetic approach to the content of copyright law formulated according to the model of ownership, synthetic copyright protection of personal (moral) rights as rights, which were indispensable, perpetual, and independent.  

STRESZCZENIE Celem poniższego artykułu jest przybliżenie polskiego systemu prawa dotyczącego ochrony praw autorskich w okresie międzywojennym i próba odpowiedzi na pytania: na jakim poziomie merytorycznym i konstrukcyjnym stały polskie regulacje?; czy odpowiadały one ówczesnym standardom międzynarodowym i czy wniosły do nich jakieś własne rozwiązania? Przez kilka lat po odzyskaniu niepodległości w 1918 r. na terytorium państwa polskiego funkcjonowały aż 4 różne systemy prawa autorskiego: na ziemiach byłego zaboru niemieckiego obowiązywała ustawa z 19 czerwca 1901 r. o prawie autorskim do utworów literackich i muzycznych, ustawa z 19 czerwca 1901 r. o prawie wydawniczym oraz ustawa z 9 stycznia 1907 r. o prawie autorskim do utworów sztuk plastycznych i fotograficznych; na ziemiach byłego zaboru austriackiego to ustawa z 26 grudnia 1895 r. o prawie autorskim do utworów literatury, sztuki i fotografii; na ziemiach byłego zaboru rosyjskiego ustawa z 20 marca 1911 r. o prawie autorskim, a na terenie Spisza i Orawy - węgierska ustawa z 26 kwietnia 1884 r. o prawie autorskim. Te pozostałe po okresie zaborów systemy opierały się na różnych konstrukcjach prawnych, niekiedy bardzo odmiennie regulujących sprawy z zakresu ochrony praw twórców. Prace nad ujednoliceniem prawa autorskiego w Polsce trwały prawie siedem lat i zakończyły się w dniu 29 marca 1926 r. uchwaleniem przez Sejm Ustawy o prawie autorskim. Ustawa była bardzo nowoczesną, zarówno pod względem merytorycznym jak i konstrukcyjnym, regulacją, opartą nie tylko na rozwiązaniach zaczerpniętych z prawa obcego, ale i na własnych pomysłach. Jej głównymi zaletami były: bardzo szerokie, elastyczne i przejrzyste zdefiniowanie przedmiotu prawa autorskiego, obejmującego każdy, nawet najmniejszy przejaw czyjejś twórczości duchowej utrwalonej w jakiejkolwiek formie oraz dualistyczny model ochrony praw autorskich, przewidujący istnienie praw majątkowych i praw osobistych, chroniących odmienne rodzaje interesów.