Postulat jasności prawa w odniesieniu do prawa Unii Europejskiej

Jasność uznaje się za jedną z cech dobrego prawa. Dotychczasowe opracowania poświęcone postulatowi jasności prawa koncentrują się na prawie krajowym. Niniejszy artykuł jest próbą odniesienia tego postulatu do wielojęzycznego i wielokulturowego prawa Unii Europejskiej. Prawo jasne to takie, które jest zrozumiałe i precyzyjne. Choć nie jest możliwe, by było ono całkowicie jasne, to prawodawca powinien starać się, by prawo było tak jasne, jak to możliwe, ponieważ takie prawo chroni istotne wartości i umożliwia osiąganie istotnych celów, m.in. służy efektywności i pewności prawa. Jednym z zasadniczych warunków jasności prawa jest odpowiedni język tekstów aktów normatywnych – zarówno ich słownictwo, jak i składnia. Dlatego aby prawo było jasne, prawodawca powinien m.in. przestrzegać określonych reguł dotyczących językowych aspektów tworzenia prawa. Również prawo Unii Europejskiej powinno być jasne. Wielojęzyczny i wielokulturowy porządek prawny Unii Europejskiej różni się jednak od krajowych porządków prawnych, w tym porządków wielojęzycznych, dlatego sposoby zapewniania jasności prawa europejskiego różnią się częściowo od tych stosowanych w krajowych porządkach prawnych. Dotyczy to przede wszystkim języka tekstów aktów normatywnych. Stosowanie nowych, europejskich terminów prawnych jest uzasadnione i służy zapewnieniu prawu Unii Europejskiej jasności, nawet jeśli początkowo może się to wydawać nieoczywiste. Nowa, europejska, składnia tekstów aktów normatywnych Unii Europejskiej nie jest natomiast uzasadniona. Aby zapewnić jasność prawa, prawodawca unijny powinien przestrzegać tych samych reguł składniowych, co prawodawca krajowy.

Clarity is one of the basic traits of good law. So far, theory of law has focused on the clarity of law requirement only with reference to national legal orders. The article tries to apply this requirement to multilingual and multicultural European Union legal order. Clear law is understandable and precise. Although it is not possible to make law completely clear, the legislator should try to make it as clear as possible since such law protects important values and enables to achieve important goals, for instance it makes law more efficient and certain. One of the crucial prerequisites for clear law is appropriate language of the texts of legal acts. It concerns both vocabulary and syntax of these texts. Therefore, in order to make law clear, the legislator should follow specific rules regarding linguistic aspects of lawmaking. European Union law should be clear as well. Since European Union multilingual and multicultural legal order is different from national legal orders, including the multilingual ones, the methods of making European Union law clear are partly different from those applied in national legal orders. It concerns, above all, the language of texts of European Union legal acts. The use of new, European, legal terms is justified and helps make European Union law clear, even though this does not have to seem evident. In contrast to the new vocabulary, the new, European, syntax of texts of European Union legal acts is not justified. In order to make law clear, the European Union legislator should follow the same syntactic rules as the national legislator.