Caecilii Metelli i Sulla – stosunki do 89 roku przed Chrystusem

W niniejszym opracowaniu podjęto próbę zrekonstruowania stosunków domu Cecyliuszy Metellusów i L. Korneliusza Sulli. Nowym spojrzeniem na problem, który wzbudza zainteresowanie badaczy od dziesiątek lat, jest jego zakres czasowy – dotąd rozpoczynano analizę od roku 89 i wspólnych operacji Sulli i Kw. Metellusa Piusa na wojnie ze sprzymierzeńcami, tutaj data ta nie stanowi punktu wyjścia, ale terminus ante quem. Podejmując się opisania relacji pomiędzy potężnym domem plebejskiej arystokracji a zubożałym patrycjuszem, który wybił się dzięki sukcesom odniesionym w charakterze oficera Gajusza Mariusza, nie sposób uciec od roli, jaką odegrał ten ostatni, człowiek, którego po bitwie pod Vercellae nazywano „Trzecim Założycielem Rzymu”. Zarówno w przypadku Kw. Metellusa Numidyjskiego, jak i Sulli – przeszli oni drogę od jego przyjaciół aż po zaprzysięgłych wrogów. Ważne w kontekście niniejszych rozważań okażą się także koligacje małżeńskie panujące wewnątrz wpływowych rodów z okresu schyłku Republiki Rzymskiej. Spoiwem sojuszu Sulli i Mariusza był dom Juliuszy Cezarów, z którego obaj w podobnym czasie otrzymali żony. Źródła dają nam wprawdzie skromne, ale dość czytelne wskazówki odnośnie do tego, że relacje Sulli i Cecyliuszy Metellusów miały miejsce przed rokiem 89. Kluczem do zrozumienia sprawy jest passus z Plutarcha o współpracy Sulli z Metellusem Numidyjskim i Kw.Lutacjuszem Katulusem. Nieprzypadkowe jest więc łączenie zwycięstwa Sulli w wyborach na pretora z odwołaniem Metellusa Numidyjskiego z wygnania, w co zaangażowani byli przyjaciele obydwu.

This study attempts to reconstruct the relations between the house of Caecilius Metellus and L. Cornelius Sulla. A new look at the problem, which has aroused interest of researchers for decades, is its temporal scope – so far, theanalysis has been started from the year 89 and the joint operations of Sulla and Q. Metellus Pius in the Social War, here this date is not the starting point, but the terminus ante quem. In describing the relationship between the powerful house of the plebeian aristocracy and the impoverished patrician, who stood out thanks to hissuccesses as an officer of Gaius Marius, it is impossible to escape the role played by the latter, a man who after the Battle of Vercellae was called the “Third Founder of Rome”. Both in the case of Q. Metellus Numidicus and Sulla – they went from his friends to sworn enemies. In the context of these considerations, marriage affinities prevailing within influential families from the period of the decline of the Roman Republic will also prove important. The binder of the alliance between Sulla and Marius was the house of Julius Caesar, from which both received wives at a similar time. The sources give us modest but quite clear indications that the accounts of Sulla and Caecilius Metellus took place before the year 89. The key to understanding the matter is the passage from Plutarch about Sulla’s cooperation with Metellus Numidicus and Q. Lutatius Catulus. It is therefore not accidental that Sulla’s victory in the election for praetor was associated with the recall of Metellus Numidicus from exile, in which friends of both were involved.