Plagiat naukow y – naruszenie prawa do autorstwa utworu

Autorstwo utworu naukowego i autorstwo ustalenia naukowego nie zawsze „idą” zgod-nie w parze. Jednak ustawa o szkolnictwie wyższym i nauce – tę zgodność wprowadza; stanowi podstawę do odebrania stopni naukowych, tak w przypadku przypisania sobie autorstwo istotnego fragmentu lub innych elementów cudzego utworu, jak i przypisania autorstwacudzego ustalenia naukowego. Z kolei ustawa o pr. aut. zawiera regulację, któ-ra umożliwia pociągnięcie plagiatora do odpowiedzialności cywilnej, karnej.Nie tylko na etapie odbierania (ex post) godności naukowych i usuwania skutków naru-szenia prawa do autorstwa (np. retrakcja artykułów, odszkodowanie), ale już na etapie two-rzenia treści naukowych (ex ante), kreowania dorobku naukowego należy zadbać o rzetelność i uczciwość w zakresie wykorzystywania własnych, jak i cudzych rezultatów pracy naukowej.Poza stosowaniem programów antyplagiatowych, niezbędna jest edukacja kolej-nych pokoleń naukowców; rozpowszechnianie informacji o rzetelnych zasadach ozna-czania autorstwa (kodeksach dobrych obyczajów naukowych) oraz odważne reagowanie na wszelkie próby zafałszowywania nauki. W artykule omówiono m.in. kwestie cytowa-nia, oznaczania współautorstwa oraz autoplagiatu.

The authorship of work and the authorship of scientific findings do not always go to-gether. Although the law on higher education and science introduces that popularly repeated Iine. According to that regulation, a misappropriation of the authorship of a substantial part of a copyrightable work or of the authorship of a substantial scien-tific finding provides grounds for the withdrawal of a scientific degree. Copyright law establishes rules under which a person who commits plagiarism can be held liable in civil and criminal court.Not only at the stage (ex post) of the withdrawal of a scientific degree and the redress of copyright infringement (e.g. retraction of an article, compensation), but even at the stage of the creation (ex ante) of scientific content one should achieve the conditions of research integrity regarding the use of one’s own and third party sci-entific works.Aside from the use of plagiarism checker software, we need to educate the next gen-erations of scientists, disseminate appropriate rules of co-authorship (code of ethics for scientific research) and act against any attempts of falsifying research. In addition to pla-giarism, this article also discusses the rules of citation and co-authorship.