Decyzyjna niedyspozycja. Niektóre oblicza relatywizmu w wybranych utworach prozatorskich Jegora Fietisowa

Najnowsza proza rosyjska, wpisująca się w nieco szerzej ujmowaną literacką „współczesność”, daje wyraz powszechności problemów „pokoleniowych” zakorzenionych w ludzkich lękach, kłopotach tożsamościowych, zagubieniu i poczuciu samotności. Na przykładzie analizy dwóch wpisujących się w koncepcję petersburskiego tekstu literatury rosyjskiej powieści autorstwa Jegora Fietisowa widać, jak bardzo związane są one z kwestiami egzystencjalnymi. Odzwierciedlone w powieściowych dialogach rozważania mają charakter ideowy i są zorientowane wokół dramatyzmu wyborów, wolności i odpowiedzialności, gry pozorów, życiowego autentyzmu, a także zdystansowania względem „narzucanego”. Ich podstawowe przesłanie dotyczy zaś „decyzyjnej niedyspozycji”, jako swego rodzaju niemocy przeżywanej w obliczu konieczności dokonania wyboru. Problem, stanowiący jedno z kluczowych doświadczeń ludzkiej subiektywności, typowy dla „współczesności”, w omawianych utworach często bywa relatywizowany.

The newest Russian prose fiction, codified within more extensively labelled “contemporary” literature, expresses the universality of generational problems rooted in human fears, self-identity problems, numerous confusions and a sense of loneliness. The analysis of two novels by Egor Fetisov fitting into the concept of Petersburg text of Russian literature, shows their proximity to existential issues. The considerations reflected in the dialogues of the novels’ characters are ideologically oriented, with reference to such questions as the drama of choices to make, freedom and responsibility, a game of appearances, authenticity in life, as well as some distancing from “the imposed.” The central message of the novels concerns the “decision-making indisposition” seen as a kind of powerlessness experienced in the face of necessity to make a choice. The problem, constituting one of the key experiences of human subjectivity and typical of “present-day,” is often relativised in the discussed novels.