Artykuł przynosi analizę powieści Wiktora Pielewina Żółty grot. Powieść odzwierciedla nie tylko tendencje postmodernistyczne w twórczości pisarza, lecz także szeroko pojętą specyfikę tekstu postmodernistycznego. Właściwości utworu poetyki postmodernistycznej zostały poddane analizie z punktu widzenia naratologii. Centralnym problemem powieści jest utrata i transformacja wartości duchowych we współczesnym świecie. Metaforą życia człowieka staje się żółty grot – pociąg, wyjście z którego oznacza albo śmierć duchową, albo śmierć fizyczną – to pytanie, które stoi przed czytelnikiem w ciągu lektury całego utworu aż do jego finału. W powieści na poziomie naracii pojawia sie cały szereg zagadek, mających na celu przyciągnięcie uwagi czytelnika i emocjonalne jego zaangażo-wanie w rozwiązaniu głównego problemu utworu. Transformacja powszechnie uznanych wartości społeczeństwa ludzkiego przejawia się w utworze na różnych poziomach naracii przy pomocy użycia intertekstu, dyskursu reklamowego, języka mass mediów itd. Pisarz pokazuje, że współczesny świat jest na tyle pozbawiony wartościowych punktów orientacyjnych, decentrowany, destruktywny, dysharmoniczny, że Pan Bóg – stworzyciel harmonii świata – przetwarza się w nim w pijaka na niebiosach, grającego na brzydkiej harmonijce. Symboliczna jest gra słów: harmonia – harmonijka, odzwierciedliająca ideę pisarza o zagubieniu we współczesnym społeczeństwie. Według zamysłu pisarza, współczesny świat pełnen jest chaosu, człowiek zaś tkwi w nim niczym w niezatrzymującym się pociągu, zmuszony przyjmować reguły życia jakie on wymusza. Jednak Pelevin również pokazuje, że są ludzie którzy usiłują opuścić pociag lub z niego wychodzą. Dla każdego z nich wyjście staje się albo początkiem, albo zakończeniem własnej drogi. Tym samym autor stwierdza, że człowiek zawsze stoi przed możliwością wyboru. Finał powieści jest otwarty, co jest charakterystyczne dla poetyki postmodernistycznej. Dlatego czytelnik pozostaje z pytaniem czym jest moje życie i jaki jest pociąg, w którym jadę?
The article brings a narrative analysis of Victor Pelevin’s novel the Yellow arrow. The novel reflects post-modern tendencies in work of the writer, as well specific of post-modern text on the whole. The features of post-modern poetics of work are investigational by us from the point of view of narratology. To lead a central problem there are a loss and transformation of spiritual values in the modern world. A yellow arrow becomes the metaphor of life of man is a train, an exit from that means either death spiritual or death physical is a question standing before a reader during reading of all work up to his finale. In a story at the level of narration a number of riddles, called to attract attention reader and call him to participation in the decision of basic problem of work, is presented. Transformation of the universally recognized values of human society shows up at Pelevin on the different levels of narration due to the use of myth, intertext, advertisement discours, language of mass-media of and other. So, a singer GunaTamos wishes a sunny day the habitants of train – guna darkness in Indian mythology; silense violates sounds, but not sounds violate silense; a personage by name Abel goes around with a tooth brush, reminding a dagger is obvious transformation of myth about Cain and Abel. The loss of holiness of spiritual values in the modern world is reflected in mionectic characters of priests, being incarnated in this story as an explorer (symbolics of word – an explorer in a train becomes allusion on character of explorer between God and man) and fellow playing three thimbles (again a symbolics of word is a fellow as bearing character on itself finger Divine, finger of fate, finger in-dicative). A writer shows that the modern world is so deprived the valued reference-points, destructive, disharmonious, that God in him is a creator of world harmony – becomes the drunk fellow on sky, playing the greasy accordion. A word-play is symbolical: harmony is an accordion, evidently demonstrating the idea of author about a decline and complete destruction of norms and foundations of human society. By plan of writer, the modern world is full chaos in that a man forces constantly to be, as in a going without stops train and to accept the rules of life of this train. However Pelevin shows that is those, who try to go out and go out a train, and for each such exit becomes either beginning or completion of way. An author tells the same: a man always has a choice, and him he does. To lead a finale open, how does it can to post-modern aesthetics, and a reader remains with the question turned rather already to itself, but not to the author: and that is my life and which a train in that I go is?
