Glosa do postanowienia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 29 października 2021 r. (wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Sąd Rejonowy w Opatowie – Polska) HG i TC v. Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny, sprawa C-688/20

Publikacja stanowi aprobującą glosę do postanowienia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 29 października 2021 r. w sprawie C-688/20, HG i TC v. Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny. Glosowane orzeczenie dotyczy dwóch istotnych zagadnień: z jednej strony zakresu obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych w rozumieniu przepisu art. 3 akapit pierwszy dyrektywy 2009/103; z drugiej zaś – relacji między przepisami unijnymi (w tym przypadku dyrektywami) a przepisami krajowymi. W kontekście zgodności kryteriów pozwalających na przyjęcie istnienia obowiązku ubezpieczenia w świetle art. 3 akapit pierwszy dyrektywy 2009/103 (V dyrektywy komunikacyjnej) Trybunał Sprawiedliwości podtrzymał w sposób logiczny i spójny wcześniejszą linię orzeczniczą, odwołując się do przesłanki formalnej, jaką jest fakt zarejestrowania pojazdu i jego dopuszczenie do ruchu – zgodnie z obowiązującymi w tej mierze przepisami krajowymi. Orzeczenie to wskazuje na istnienie rozdźwięku między prawem krajowym a unijnym w kontekście przesłanek obowiązku ubezpieczenia. O ile bowiem art. 23 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych wiąże obowiązek ubezpieczenia z samym faktem posiadania pojazdu, o tyle przedstawiony przez Trybunału Sprawiedliwości sposób wykładni art. 3 akapitu pierwszego dyrektywy 2009/103 dopuszcza zwolnienie z tego obowiązku w przypadku formalnego wyrejestrowania pojazdu lub jego wycofania z ruchu – zgodnie z obowiązującymi w tej mierze przepisami krajowymi. Istnienie owego rozdźwięku nie stanowi jednak zarzutu wobec glosowanego orzeczenia – rolą Trybunału Sprawiedliwości jest bowiem zapewnienie autonomicznej i jednolitej wykładni prawa unijnego w całej Unii Europejskiej.

The publication is an approving gloss to the judgment of the Court of Justice of the European Union of 29 October 2021 in Case C-688/20, HG and TC v. the Insurance Guarantee Fund. The judgment addresses two important issues: on the one hand, the scope of compulsory insurance against civil liability in respect of the use of motor vehicles in accordance with the first paragraph of Article 3 of Directive 2009/103 and, on the other hand, the relationship between EU legislation (in this case directives) and national regulations. In the context of the compatibility of the criteria for the existence of an insurance obligation under the first paragraph of Article 3 of Directive 2009/103 (5th Motor Directive), the Court of Justice upheld the earlier line of case-law in a logical and consistent way, by referring to the formal condition that a vehicle is registered and roadworthy in accordance with the national legislation in force. That judgment indicates the discrepancy between national and EU legislations in terms of the conditions for compulsory insurance. Although Article 23(1) of the Law on Compulsory Insurance, the Insurance Guarantee Fund and the Polish Motor Insurers' Bureau links the insurance obligation with the mere fact of a vehicle ownership, the interpretation of the first paragraph of Article 3 of Directive 2009/103 presented by the Court of Justice allows for the exemption from that obligation in the event of formal deregistration of a vehicle or its withdrawal from use under relevant national regulations. Nevertheless, the existence of such discrepancy is not an objection to the commented judgment. It is the role of the Court of Justice to ensure that EU legislation is interpreted in an autonomous and uniform manner throughout the European Union.