Cyrkularność materiałowa i gospodarka obiegu zamkniętego (GOZ) jako wyzwania dla odporności miejskiej w świetle kryzysu klimatycznego

Niniejszy artykuł przybliża realia funkcjonowania działalności architektoniczno-budowlanej w kontekście dziewięcioletniego okresu po podpisaniu Porozumienia Paryskiego w 2015 roku, które miało na celu globalną walkę ze zmianami klimatycznymi. Choć wydawało się, że 21. sesja konferencji COP 21 przyniesie przełom, działania podjęte w ramach tego porozumienia są często postrzegane jako formalne i niewystarczające. Mimo zobowiązań do redukcji emisji, stężenie CO2 w atmosferze nadal rośnie, co prowadzi do przekroczenia kluczowych progów ocieplenia. Artykuł podkreśla konieczność natychmiastowych działań, szczególnie w kontekście miast, które muszą przystosować się do gwałtownie zmieniającego się klimatu. Po przeanalizowaniu dostępnych danych i triangulacji wyników, przedstawiono pojęcie odporności miejskiej jako narzędzia adaptacji substancji zabudowanej do zmian klimatu. Wskazuje się na znaczenie gospodarki obiegu zamkniętego jako narzędzia wspierającego zrównoważony rozwój i odporność miast na różnorodne zagrożenia. Omówiono w nim również rolę Taksonomii UE w mobilizowaniu działań proklimatycznych i podkreślono wyzwania związane z transformacją miejską w kierunku gospodarki cyrkularnej, podając przykłady dobrych praktyk.

This article presents the realities of functioning in the architectural and construction activities in the context of the nine-year period following the signing of the Paris Agreement in 2015, which aimed at global action against climate change. Although it seemed that the 21st session of the COP 21 conference would bring a breakthrough, the actions taken under this agreement are often perceived as formal and insufficient. Despite commitments to reduce emissions, CO2 concentration in the atmosphere continues to rise, leading to the crossing of key warming thresholds. The article highlights the need for immediate action, especially in the context of cities that need to adapt to a rapidly changing climate. After analyzing the available data and triangulating the results, the concept of urban resilience as a tool for adapting the built substance to climate change was presented. The importance of the circular economy as a tool to support sustainable development and the resilience of cities to various threats is pointed out. The role of the EU Taxonomy in mobilizing pro-climate actions is also discussed, and the challenges related to urban transformation towards a circular economy are highlighted, providing examples of best practices.