Statutory auditors’ self-perception and their perception of audited companies and accountants. Behavioral research with the use of metaphors

The study investigates the self-perception of statutory auditors and their perception of accountants, the relationship between accountants and statutory auditors, and the perception of audited companies. The research presented in the paper has a behavioral character. The methods and subject are both derived from psychology, social sciences, and linguistic and cognitive sciences. The research takes a qualitative approach. It uses projection, metaphors, and narrative analysis. The findings show that accountants are perceived by statutory auditors mainly in the context of their hard work, the necessity to constantly learn, that they are cunning and used by other workers, and that they are underestimated by their superiors. Auditors characterize themselves as clever, hard-working, face problems of unstable and unclear regulations, and that they oppose an audited company’s owners. Auditors have an organic, mechanistic, and systemic view of companies, perceiving them mostly in the context of different parts (organizational units) that work together.

W artykule badana jest autopercepcja biegłych rewidentów, postrzeganie przez nich zawodu księgowego, relacji między księgowym a biegłym rewidentem oraz postrzeganie audytowanych przedsiębiorstw. Badania przedstawione w artykule mają charakter behawioralny. Zarówno metody, jak i przedmiot badań pochodzą z psychologii, socjologii, lingwistyki oraz kognitywistyki. W badaniu przyjęto podejście jakościowe. Zastosowano projekcję, metafory oraz analizę narracji. Wyniki wskazują, iż księgowi postrzegani są przez biegłych rewidentów głównie w kontekście ciężkiej pracy, konieczności ciągłego kształcenia się, przebiegłości, bycia wykorzystywanymi przez innych pracowników firmy oraz niedocenianymi przez przełożonych. Rewidenci charakteryzują samych siebie jako przebiegłych, ciężko pracujących, napotykających często problemy niestabilnych i niejasnych przepisów oraz konfrontujących się z właścicielami audytowanych firm. Biegli rewidenci prezentują mechanistyczne, organiczne i systemowe rozumienie badanych jednostek, postrzegając je głównie w kontekście różnych współdziałających części (jednostek organizacyjnych).