Wartości poznawcze sprawozdawczości regulacyjnej podmiotu świadczącego powszechne usługi pocztowe

Ze względu na aspekty strategiczne, gospodarcze czy społeczne, niektóre obszary aktywności przedsiębiorstw w gospodarce rynkowej są organizowane w ramach tzw. rynków regulowanych. Regulacja danej części rynku najczęściej podlega dodatkowym rygorom sprawozdawczości. Celem artykułu jest próba oceny wartości poznawczych sprawozdawczości z rachunkowości regulacyjnej operatora wyznaczonego do świadczenia powszechnych usług pocztowych. W opracowaniu dokonano przeglądu uwarunkowań prawnych działania operatora wyznaczonego oraz scharakteryzowano zakres ujawnianych informacji w sprawozdawczości regulacyjnej, na przykładzie rynku pocztowych usług powszechnych. Podstawą analizy były sprawozdania regulacyjne składne przez operatora wyznaczonego, tj. Pocztę Polską. W opracowaniu zastosowano takie metody badawcze jak: studia literaturowe, analiza aktów prawnych regulujących rynek usług pocztowych, wywiady oraz badanie poprzez działanie. Konkluzje skłaniają do stwierdzenia, iż sprawozdawczość regulacyjna, mimo swojej specyfiki, dla regulatora rynku stanowi istotne źródło informacji do oceny efektywności świadczonych usług. Jednocześnie ma bardzo wątpliwe walory poznawcze dla interesariuszy zewnętrznych, ze względu na szeroki zakres stosowania instytucji „tajemnicy przedsiębiorstwa”. Artykuł jest oryginalnym spojrzeniem autora na słabo rozpoznany od strony naukowej problem wartości informacyjnej dla interesariuszy sprawozdawczości podmiotów działających w sektorach regulowanych.

For strategic, economic or social reasons, some areas of business activity in the market economy are organized under the so-called regulated markets. The regulation of a given part of the market is most often subject to additional reporting requirements. The aim of this article is to try to assess the cognitive value of reporting from the regulatory accounting of an operator designated to provide universal postal services. The paper reviews regulatory conditions for the operation of the designated operator and outlines the scope of disclosed information in regulatory reporting, on the example of the universal postal services market. The analysis was based on regulatory reports submitted by the designated operator, i.e. Polish Post. The study uses such research methods as: literature studies, analysis of legal acts regulating the postal services market, interviews and action research. Conclusions suggest that regulatory reporting, in spite of its specificity, is an important source of information for the market regulator to assess the effectiveness of the services provided. At the same time, it has very dubious cognitive value for external stakeholders due to the wide scope of application of the institution „corporate secret”. The article is an original perspective of the author on the problem not sufficiently examined by researchers, namely the information value for stakeholders of the reporting of subjects operating in regulated sectors.