Working Titles. Computational Analysis of Film Titling Practices: A Polish Case Study

This article traces historical trends in film titling practices in Poland, based on quantitative analysis of film metadata. The authors analyse a corpus of 2,519 films produced in Poland until 2023, looking at regularities in the naming of Polish original films: the average length of titles, title duplication, the most frequent content words typical of successive phases in the history of Polish cinematography, lexical diversity, and the presence of proper names and foreignisms. Then they replicate some of the tests on the corpus of foreign films translated into Polish, which includes 5,585 foreign films distributed in Poland between 1945 and 1989 and 33,794 films released in Poland after 1989. The authors compare the peculiarities of the original titles and those translated into Polish in search of similarities and discrepancies, potentially symptomatic of translationese, or titlese.

W artykule autorzy przyglądają się historycznym trendom w praktykach tworzenia tytułów filmowych w Polsce, opierając się na badaniach ilościowych nad metadanymi filmowymi. W poszukiwaniu prawidłowości w rodzimym nazewnictwie analizują korpus 2519 filmów wyprodukowanych w Polsce do 2023 r.: badają średnią długość tytułów, dublowanie się ich, najczęstsze słowa znaczące występujące w tytulaturze typowej dla poszczególnych etapów historii polskiej kinematografii, bogactwo leksykalne i obecność nazw własnych oraz zapożyczeń w tytułach polskich produkcji. Następnie przenoszą niektóre z powyższych badań na korpus filmów obcych, których tytuły przełożono na język polski. Uwzględniają w nim 5585 filmów dystrybuowanych w Polsce w latach 1945-1989 oraz 33794 filmy, które ukazały się w Polsce po roku 1989. Autorzy porównują specyfikę tytułów oryginalnych i tłumaczonych, szukając śladów językowej interferencji. Badają również, jakie strategie przekładu dominują w Polsce od 1945 r., skupiając się na udziale tytułów w wersji oryginalnej oraz zmodyfikowanych przez dodatek lub opuszczenie wybranego elementu.