Wpływ instytucji kwoty wyborczej na zjawisko posłanek debiutantek w Sejmie RP

This article presents the legal conditions for parity on electoral lists to the Polish Sejm and statistical data on „female rookie MPs” in the 21st century, in order to show whether the emergence of a statutory quota is a factor determining the increase in the percentage of female rookie MPs in the Sejm. Starting with a legal analysis, through to theoretically define „rookie MPs”, the authors shows a statistical analysis of election results, pointing to factors determining the scale of the phenomenon of new female MPs. The authors pose the following research questions: (1) Did the introduction of the statutory quota increase the proportion of female debutant MPs in successive terms of office? (2) Has the situation of female MPs on electoral lists changed over the statutory quota? The analysis carried out in this way made it possible to identify the factors determining the percentage of female MPs making their debut in the Sejm of subsequent terms, which are (1) the introduction of a statutory quota on electoral lists and (2) continuous, gradual improvement of the situation of debutant female MPs on electoral lists.

Problematyka ograniczonej reprezentacji kobiet w gremiach pochodzących z wyboru w Polsce jest powszechnie zauważalna. W artykule przedstawiono uwarunkowania prawne dotyczące parytetu na listach wyborczych do Sejmu RP oraz dane statystyczne dotyczące „posłanek debiutantek” w XXI w., w celu wykazania czy pojawienie się kwoty ustawowej jest czynnikiem determinującym zwiększenie odsetka posłanek debiutantek w polskim Sejmie w XXI w. Autorzy poczynając od analizy instytucjonalno-prawnej, przez próbę teoretycznego zdefiniowania „posłów debiutantów”, przechodzą do analizy statystycznej wyników wyborczych, wskazując na czynniki determinujące skalę zjawiska nowych posłanek w badanym okresie. Autorzy stawiają następujące pytania badawcze: (1) Czy wprowadzenie kwoty ustawowej zwiększyło odsetek posłanek debiutantek w kolejnych kadencjach? (2) Czy sytuacja posłanek debiutantek na listach wyborczych uległa zmianie po wprowadzeniu kwoty ustawowej? Tak przeprowadzona analiza pozwoliła wskazać czynniki determinujące odsetek posłanek debiutujących w Sejmie kolejnych kadencji, którymi są (1) wprowadzenie kwoty ustawowej na listach wyborczych oraz (2) ciągła, stopniowa poprawa sytuacji posłanek debiutantek na listach wyborczych.