Rytuał inicjacyjny dla mniszek Etiopskiego Kościoła Ortodoksyjnego

Tradycja monastycyzmu kobiecego jest bardzo żywotna wśród etiopskich chrześcijan ortodoksyjnych. Zgodnie ze zwyczajem sięgającym korzeniami samych początków ascetyzmu w Kościele, życiu zakonnemu mogą oddać się młode kobiety, jak również wdowy, które odchowały już dzieci. Rekonstrukcja sytuacji mniszek w dawnej Etiopii nie jest jednak zadaniem łatwym, gdyż teksty gǝ‘ǝz poza bardzo nielicznymi wyjątkami skupiają się na postaciach mężczyzn. Teksty rytuałów inicjacyjnych dla zakonnic dostarczają stosunkowo niewiele informacji faktograficznych (ceremonia była celebrowana przez kapłana i diakona, centralnym punktem rytuału były postrzyżyny, istniała jakaś forma nowicjatu). W zamian za to pokazują, jakich wartości etycznych oczekiwano od kandydatek i które spośród czczonych w Etiopii świętych niewiast Kościoła powszechnego były szczególnie chętnie podawane za wzór. Przykład monastycyzmu kobiecego pokazuje, w moim odczuciu, jak z jednej strony – tradycje Etiopskiego Kościoła Ortodoksyjnego są osobliwe i uwikłane w historyczne i geograficzne realia Rogu Afryki; z drugiej zaś – jak bardzo wierne są myśli wczesnochrześcijańskiej i duchowi ewangelicznemu.

Female monasticism in the Ethiopian Orthodox Church can be traced back to at least 14th Century. The article analyzes two unpublished Ethiopian manuscripts which shed new light on some customs present among female monastic communities. On their basis it is possible to reconstruct the ritual during which women were entering the monastery. The ritual involves Biblical readings which correspond to the character of the event as well as cutting hair of the candidates. Furthermore one of the manuscripts offers an interesting insight on the models of female sanctity among the Ethiopians.