Językowe wsparcie dzieci i rodzin migracyjnych na przykładzie rozwiązań Familienzentrum Lebenshilfe w Elmshorn

Cel. Celem badawczym opracowania jest ukazanie językowego wsparcia dzieci i rodzin migracyjnych na przykładzie rozwiązań zastosowanych w Familienzentrum Lebenshilfe w Elmshorn – ośrodku opieki dziennej w powiecie Pinneberg w Niemczech. Za istotne dla tworzenia przesłanek metodycznych edukacji językowej dziecka – migranta uznaje się m.in. myślenie o procesie edukacji językowej w szerokim kontekście społeczno-kulturowym z uwzględnieniem oddziaływań i wzajemnego przenika się mikrosystemu, mezosystemu, egzosystemu, makrosystemu i chronosystemu, w których zanurzona jest każda jednostka. Z tego powodu rozważania opierają się o teorię ekologicznej koncepcji rozwoju człowieka Uriego Bronfenbrennera. Problem badawczy zawiera się w pytaniu: W jaki sposób dzieci i rodziny migracyjne przebywające w Elmshorn wspierane są w obszarze językowym poprzez rozwiązania proponowane w Familienzentrum Lebenshilfe (w kontekście ekologicznej koncepcji rozwoju człowieka U. Bronfenbrennera)? Materiały i metody. Autorki podczas wizyty studyjnej w dniach 11–14 grudnia 2022 roku w Familienzentrum przeprowadziły sondaż diagnostyczny z zastosowaniem techniki obserwacji uczestniczącej zajęć odbywających się w Familienzentrum, obserwacji nieuczestniczącej prowadzonej w placówkach edukacyjnych zrzeszonych i współpracujących z Familienzentrum, a także wywiadów swobodnych z pracownikami opisywanej instytucji (psychologami, pedagogami, działaczami społecznymi, dyrektorem). Wyniki i wnioski. Wśród problemów szczegółowych poruszanych w tekście autorki omawiają: dziecko w sytuacji migracji, wyzwania w procesie integracji wielokulturowej na przykładzie Niemiec oraz sposoby wsparcia rodzin migracyjnych w procesie zanurzenia w języku w kontekście wzmacniania mikrosystemu i tworzenia mezosystemu na przykładzie ośrodka opieki dziennej Familienzentrum Lebenshilfe w Elmshorn. Autorki stwierdzają, że wszystkie rozwiązania proponowane w badanej instytucji dają szansę na rzetelne wsparcie językowe i społeczne dzieci i rodzin migracyjnych.

Aim. The aim of the study is to show linguistic support for migrant children and families on the example of the Familienzentrum Lebenshilfe in Elmshorn in the Pinneberg. The following are considered important for creating methodological premises for the language education of a migrant child: the process of language education in a broad socio-cultural context, taking into account the interactions and mutual interpenetration of the microsystem, mesosystem, exosystem, macrosystem and chronosystem (in the context of the ecological theory of Urie Bronfenbrenner’s concept of human development). Research problem: The main problem is: How are migrant children and families staying in Elmshorn supported in the linguistic field through the solutions of the Familienzentrum Lebenshilfe (in the context of Uri Bronfenbrenner’s ecological concept of human development)? Materials and methods. During the study visit (December 11-14, 2022) the authors carried out a diagnostic survey using the technique of participant observation of classes taking place at the Familienzentrum, non-participant observation conducted in educational institutions associated with and cooperating with the Familienzentrum, and informal interviews with employees (psychologists, educators, social activists, director). Results and conclusion. The authors discuss a child in a migration situation, challenges in the process of multicultural integration in the example of Germany, and ways of supporting migrant families in the process of immersion in the language, and in the context of strengthening the microsystem and creating a mesosystem on the example of the Familienzentrum Lebenshilfe . All solutions proposed in the examined institution provide a chance for reliable linguistic and social support for migrant children and families.