Międzynarodowe traktaty wolnego handlu – NAFTA, TTIP, ASEAN

W wyniku starannej analizy zachowań wielu państw dążących do stałego wzrostu wymiany handlowej w skali międzynarodowej zasadne staje się zaprezentowanie Czytelnikom niniejszej publikacji zawierającej kilka przykładów aktualnych problemów rozwoju stref wolnego handlu. Jak wynika z historycznego punktu widzenia, zarówno układy GATT, a później WTO nie wystarczają do ustanowienia aktualnych regulacji i standardów w zakresie współczesnych potrzeb współpracy międzynarodowej. Na powyższym tle zaprezentowano trzy układy stref wolnego handlu, jakimi są niewątpliwie NAFTA oraz ASEAN, a także aktualnie tworzony układ TTIP. W publikacji opisano zarówno zalety, jak i wady tworzenia oraz działania tego typu układów, starano się przedstawić przeszkody w realizacji współcześnie tworzonych międzynarodowych układów handlowych. Warto podkreślić, iż obecnie tworzona jest nowa strefa wolnego handlu – Rosja-Białoruś-Kazachstan, co wskazuje, że międzynarodowe strefy wolnego handlu są nie tylko zasadne, ale i potrzebne jako próba przeciwdziałania kryzysowi. Odnosi się wrażenie, że zaproponowana wspólna waluta Autyn ma przeciwdziałać dalszemu osłabianiu się wartości rubla. Nie bez znaczenia jest także przeciwdziałanie stref wolnego handlu postępującej globalizacji, a to z uwagi na szanse dla handlu międzynarodowego. Oczywiście, niektóre próby utworzenia stref wolnego handlu nie powiodły się, jednak głównie z powodów politycznych, np. Afrykańska Strefa Wolnego Handlu zainicjowana przez Libię. Nie ulega wątpliwości, że efektywne utworzenie układu TTIP pozwoli na dokonanie wyraźnego postępu na drodze do utworzeniu najsilniejszej strefy tego typu na świecie. Stanie się to prawdopodobnie podczas tworzenia się układu BRICS (Brazylia, Rosja, Indie, Chiny oraz RPA). Należy jednak pamiętać, że zbiór tych państw nie tworzy obecnie żadnego formalnego związku handlowego, jednak Chiny podejmują próby utworzenia banku inwestycyjnego, który zapewne stanowić będzie próbę tworzenia formalnych łam dla przyszłej (lub przyszłych) stref wolnego handlu złożonych z krajów BRICS na wzór banku dla ASEAN.

In result of a careful analysis of behaviours of many states aiming at a constant growth of trade exchange in the international scale, it is reasonable to present the Reader with this publication containing a few examples of the topic problems of development of free-trade zones. As it results from the historical point of view, both the GATT agreements, then the WTO, do not suffice to set up topic regulations and standards as regards the contemporary needs of international cooperation. Against that background, there are presented three free-trade zones which are, undoubtedly, NAFTA and ASEAN, as well as the currently created TTIP system. In his publication, the author described both advantages and disadvantages of setting up and operation of such treaties; he was trying to present the obstacles in implementation of the contemporarily created international trade agreements. It is worthwhile emphasising that there is currently created a new free-trade zone: Russia-Belarus-Kazakhstan, what indicates that international free-trade zones are not only reasonable but also needed as an attempt to countercheck the crisis. It seems that the proposed common currency, autyn, is to counteract the further weakening the rouble value. It is also not without importance the fact of counteracting by the free-trade zones the ongoing globalisation because of the opportunities for international trade. Of course, some attempts to set up free-trade zones have failed, though mainly for political reasons, for example, the African Free Trade Zone initiated by Libya. There is no doubt that the effective setting up of the TTIP agreement will allow for making a clear progress on the way to create the most powerful zone of this type in the world. It will have probably happened during the formation of the BRICS treaty (Brazil, Russia, India, China, and South Africa). However, it must be remembered that the set of these states does not form at present any formal trade association, though China undertakes attempts to set up an investment bank which will certainly be an attempt to set up formal schemes for future free-trade zone(s) comprised of the BRICS countries in imitation of the bank for the ASEAN.