Operatorzy open-accessowi – nowe zjawisko w pasażerskim transporcie kolejowym w Unii Europejskiej

Celem artykułu jest przedstawienie coraz częściej spotykanego w kolejowych przewozach pasażerskich w UE zjawiska tzw. operatorów (przewoźników) open-accessowych (open-access operators). W artykule zostali oni zdefiniowani jako przedsiębiorstwa kolejowe, które (1) są nowymi graczami na rynku, (2) dokonują przewozów, które nie są subsydiowane w żadnej formie przez władze publiczne jakiegokolwiek szczebla oraz (3) konkurują z rywalami „na torach”. W części pierwszej nakreślono kontekst analizy. W części drugiej zaprezentowano aktualny zasięg występowania operatorów open-accessowych w UE. Część trzecią poświęcono sformułowaniu wniosków dla konkurencji wynikających z dotychczasowych doświadczeń w tym zakresie.

The objective of this paper is to present an increasingly widespread phenomenon in railway passenger transport in the EU – open-access operators. They are defined as railway undertakings which (1) are newcomers to the market, (2) their operations are not subsidized by public authorities (of whatever level) and (3) they compete with their rivals “on the tracks”. The first section of the paper shows the context of the analysis. The second presents the extent of this phenomenon in the European Union. The third section focuses on formulating conclusions for competition resulting from prior experiences in this field.