Trauma rozwojowa u dzieci – perspektywa neurorozwojowa

Zakłócenia procesu rozwoju w okresie prenatalnym mogą doprowadzić do wrodzonych i nabytych dysfunkcji ośrodkowego układu nerwowego oraz zaburzeń neurorozwojowych, takich jak opóźniony lub zaburzony rozwój mowy, niedojrzałość neuromotoryczna (dysfunkcje rozwoju odruchowości), zaburzenia przetwarzania sensorycznego, dysfunkcje przetwarzania słuchowego, zaburzenia z grupy FASD, całościowe zaburzenia rozwoju, nadpobudliwość psychoruchowa, zaburzenia uwagi, swoiste zaburzenia umiejętności szkolnych, swoiste zaburzenia koordynacji ruchowej oraz dyspraksja. Traumatyzujące wydarzenia, takie jak odrzucenie, porzucenie, zaniedbanie, zerwanie więzi biologicznej, powodują trwale skutki w neurofizjologicznym rozwoju dziecka. U dzieci doświadczających wczesnej traumy dochodzi do dysregulacji osi przysadka-podwzgórze-nadnercza w postaci większej reaktywności lub ciągłego reagowania. Rozregulowane, nietypowo reagujące na bodźce niemowlęta i dzieci stanowią duże wyzwanie dla opiekunów, którzy nie rozumieją ich reakcji i nie potrafią się do nich odpowiednio dostroić, przez co mogą powodować kolejne traumy (o charakterze traumy relacyjnej), co nasila rozregulowanie dziecka. Autorki przedstawiają mechanizmy i długofalowe skutki traumy rozwojowej, koncentrując się głównie na obszarze rozwoju sensomotorycznego.

Disorders of the development process in the prenatal period may lead to inborn and acquired dysfunctions of the central nervous system and neurodevelopmental disorders such as: delayed or disturbed speech development, neuromotor immaturity (dysfunctions of reflex development), sensory processing disorders, auditory processing dysfunctions, FASD, developmental disorders, psychomotor hyperactivity, attention disorders, specific learning disorders, motor coordination difficulties, dyspraxia. Traumatizing events such as rejection, abandonment, neglect, broken biological bond have lasting effects on the child’s neurophysiological development. Children experiencing early trauma have an unbalanced HPA axis in the form of increased reactivity or continuous response. Disregulated, abnormally responsive to stimuli, infants and children are a big challenge to caregivers who do not understand their reactions and cannot adjust to them properly may cause further traumas (of a relational trauma character), which exacerbates child maladjustment. The authors present the mechanisms and long-term effects of the developmental trauma, focusing mainly on the area of sensomotor development.