Odwaga i służba jako komponenty wychowania społecznego

Setna rocznica odzyskania przez Polskę niepodległości z perspektywy pedagogicznej niewątpliwie staje się okazją do podjęcia refleksji nad współczesnym rozumieniem patriotyzmu. Wychowanie społeczne, jako wyraz troski o kształtowanie patriotyzmu, skłania do odczytania na nowo postaw odwagi i służby. Jest to szczególnie ważne, gdyż obie te postawy mogą bardzo łatwo ulec niewłaściwej interpretacji, a w skrajnym przypadku przybrać zdegenerowane formy bohaterszczyzny i dehumanizacji. Istotnym zadaniem okzuje się więc poszukiwanie możliwości właściwego ich kształtowania. Szukając rozwiązania tego dylematu, można z całą pewnością wskazać, że sprzyjającym kontekstem oddziaływania pedagogicznego w tym obszarze jest przede wszystkim troska o właściwie rozumianą wolność jednostki oraz dbałość o to, aby odwadze nie towarzyszył brak wyobraźni. Fundamentalnym jest powiązanie ich z odpowiedzialnością za to, co określa się mianem dobra wspólnego.

From the pedagogical perspective, the 100th anniversary of regaining independence by Poland undoubtedly becomes an opportunity to reflect on the contemporary understanding of patriotism. Social education, as an expression of concern for the shaping of patriotism, prompts us to re-read the attitudes of courage and service. This is especially important as both of these aspects can very easily be misinterpreted, and in extreme cases they can take on degenerate forms of heroism and dehumanization. An important task, therefore, is to look for opportunities to shape these attitudes properly. Seeking a solution to this dilemma, it can be certainly pointed out, that proper understanding of individual freedom as well as care for courage not to be accompanied by lack of imagination should be the favorable context of pedagogical influence in this area. It is fundamental to link the attitudes mentioned above with responsibility for what is called the common good.