Obraz śląskiej religijności na podstawie zachowanych źródeł historycznych parafii pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Pszowie od 1728 do dziś

Pszów, miejscowość leżąca na Górnym Śląsku, słynie z późnobarokowego sanktuarium maryjnego, które powstało wokół wizerunku Matki Bożej, będącego kopią obrazu jasnogórskiego. Szybko rozwijający się kult, liczne uzdrowienia, masowe pielgrzymki, składanie wotów sprawiły, że postanowiono wznieść kościół pielgrzymkowy zakrojony na szeroką skalę – dwuwieżowy, przestronny, o fasadzie nawiązującej do czołowych rozwiązań baroku austriackiego i czeskiego, zaś ołtarz główny stanowił odzwierciedlenie popularnej na Śląsku w tym czasie idei Sedes Sapientiae. Największy rozkwit sanktuarium przypadł na połowę XIX wieku, kiedy ks. Paweł Skwara dobudował kolejny poziom wież i wzniósł małą kalwarię. Uroczystości kościelne organizowano wówczas z wielkim przepychem, nawiązując do bogatych ceremonii poprzedniej epoki. Specyficzne położenie Pszowa – na obszarze pogranicza kulturowego – sprawiło, że przez wieki ośrodek pielgrzymkowy był wspólnym dobrem Polaków, Czechów i Niemców. Ślązacy byli ludźmi konserwatywnymi, przywiązanymi do wiary przodków i tradycji, którzy swoje poczucie polskości łączyli z przynależnością do Kościoła katolickiego.

Pszów, a small town located in the Upper Silesia, is famous for a late-baroque St. Mary’s Sanctuary, that was established “around” the Virgin Mother’s picture – a copy of the Image of Black Madonna of Częstochowa. The fast-developing cult, numerous cases of healings, the offering of votives – all that gave rise to a pilgrimage church, a high-scale construction of two towers, spacious, of a façade that corresponded to the chief architectural solution of the Austrian and Czech baroque, with the main altar being the reflection of a Sedes Sapientiae idea, popular in the Silesia region of that time. The Sanctuary’s prime enlivenment was in the 19th century, when Father Paweł Skwara built the further level of towers onto the church and a small Calvary around. The ceremonies in the church were organised at that time with grand sumptuousness and referred to lavish ceremonies of the preceding epoch. The peculiar location of Pszów – in the cultural frontier – was the reason why, for ages, the pilgrimage centre was a common good of the Poles, the Czechs and the Germans. The Silesians were conservative people, attached to the faith and traditions of their fathers, who inseparably connected their feeling of Polishness with their membership in the Catholic Church.