„Gazeta Krakowska” wobec NSZZ „Solidarność”: wrzesień 1980 – grudzień 1981

P owstanie Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność” po fali strajków na Wybrzeżu w sierpniu 1980 r. spowodowało polaryzację w Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Artykuł przedstawia stosunek redakcji krakowskiego dziennika PZPR, „Gazety Krakowskiej” (do 31 grudnia 1980 r. – „Gazety Południowej”) do „Solidarności” od września 1980 r. (tj. zakończenia strajków na Wybrzeżu) do 13 grudnia 1981 r. (wprowadzenia stanu wojennego). Zawiera też opis podziału w par- tii. Na podstawie krytycznej analizy źródeł autor wyróżnił kilka problemów: poparcie dla działań „Solidarności”, promowanie umiarkowanego nurtu w NSZZ „Solidarność”, chęć mediacji pomiędzy PZPR a „Solidarnością” oraz nawoływanie do odejścia od możliwości konfrontacji siłowej z obu stron. W artykule została także przedstawiona krytyka działaczy partyjnych wobec stosunku „Gazety Krakowskiej” do „Solidarności”. Główne źródło do badań stanowią artykuły prasowe publikowane na łamach „Gazety Krakowskiej” od września 1980 r. do grudnia 1981 r. Ponadto artykuł oparty został na aktach przechowywanych w Archiwum Narodowym w Krakowie oraz Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie. Autor przeprowadził również rozmowy z Jerzym Sadeckim i Zbigniewem Reguckim.

T he emergence of the Independent and Self-Governing “Solidarity” Trade Union fol- lowing a wave of strikes on the Polish coast in August 1980 polarized the Polish United Workers’ Party. The article discusses the attitude of the editorial board of the Cracow magazine of the PUWP “Gazeta Krakowska” (“Gazeta Południowa” until 31 December 1980) towards “Solidarity” in the period from September 1980 (i.e. the end of the stri- kes on the coast) until 13 December 1981) (i.e. the introduction of martial law). It also describes divisions within the Party. Based on a critical analysis of source evidence, the author specifies several problems: support for “Solidarity’s” operations, the promotion of a moderate stream within the ISGTU “Solidarity”, the intention to mediate between the PUWP and “Solidarity” and the appeal to both parties to refrain from engaging in a power struggle. Furthermore, the article presents the critical opinions of party acti- vists about the approach of “Gazety Krakowska” toward the “Solidarity” movement. Research was mainly based on press articles published by “Gazeta Krakowska” during the period from September 1980 until December 1981. The article was additionally based on the files stored by the National Archive in Cracow and by the Archive of the Institute of National Remembrance in Cracow. The author also interviewed Jerzy Sadecki and Zbigniew Regucki.