(Nie)sprawiedliwość - nastoletnie konceptualizacje

Sprawiedliwość (i niesprawiedliwość), której eksplikacji poświęcony jest niniejszy tekst, to jedna z istotnych wartości (i antywartości) moralnych i społecznych. Analiza wypowiedzi gimnazjalistów, zmierzająca do wydobycia odcieni znaczeniowych wskazanych słów, a jednocześnie próba dotarcia do sposobów konceptualizacji tych pojęć przez nastoletnią młodzież, ujawnia także cały szereg znaczeń peryferyjnych, związanych zarówno z „poczuciem sprawiedliwości” jako jednym z celów socjalizacji, wychowania i edukacji, ale także młodzieńczym „odczuwaniem” (nie)sprawiedliwości. Wyniki uporządkowano za pomocą schematów konceptualnych, oddających najczęściej ujawniające się w badanych wypowiedziach konotacje kontekstowe (co nastolatkowie mają na myśli, używając danego słowa): sprawiedliwość — wartość, sprawiedliwość — równość, sprawiedliwość — kompromis, niesprawiedliwość — krzywda, niesprawiedliwość — cierpienie.

Justice (and injustice), which explication this text is dedicated to, is one of the important moral and social values (and counter-values). The analysis of junior high school students’ expressions aims at grasping the shades of meaning of given words, and finding the way teenagers conceptualize them. It reveals a wide range of peripheral meanings, related both to the “sense of justice” as one of the objectives of socialization, upbringing and education; as well as to youthful “feeling” of (in)justice. The results are ordered by conceptual schemes, giving context connotations (which is what teens are thinking of while using the words): justice is a value, justice is an equality, justice is a compromise, injustice is harm, injustice is suffering.