The role of adverse socioeconomic conditions (poverty) and material deprivation of children in predicting parental behaviour

The global economic crisis has not only shaken up the economy, but also family functioning, in which the most vulnerable groups took the hardest hit – children and adolescents. The goal of this scientific paper is to examine the role of an adverse socioeconomic family environment and the perception of material deprivation of children in forming an experience of parental acceptance, rejection and control. 610 participants from primary schools of Croatia were involved in the research (51.6% girls and 44.8% boys, not all respondents provided the information about their sex), with average age being 13.88 years (SD = 0.73). Along with the Questionnaires of general data and SES questionnaire, the research included the Scale of material deprivation of students and Scale of perception of parental behaviour – SPRP (Macuka, 2008). The results of regression analysis indicate that the bigger the material deprivation of children, the smaller the amount of acceptance, and the larger the rejection of both parents and mother’s control. In the case of anticipating the control of the father, it does not have any predictive power. It was indicated that material deprivation of children is a more significant predictor of parental behaviour (acceptance, rejection and control) than the socioeconomic status. The conclusion points out the need for creating a family empowerment program and the importance of caring parental behaviour, along with the devastating effects of inadequate parental actions.

Globalny kryzys ekonomiczny nie tylko zachwiał gospodarką, ale także funkcjonowaniem rodziny, w której najbardziej narażonymi grupami stały się dzieci i młodzież. Celem tej pracy jest zbadanie roli niekorzystnego społeczno-ekonomicznego środowiska rodzinnego i niedostatku materialnego dzieci w kształtowaniu doświadczenia rodzicielskiej akceptacji, odrzucenia i kontroli. W badaniu wzięło udział 610 uczniów szkół podstawowych w Chorwacji (51,6% dziewcząt i 44,8% chłopców; nie wszyscy respondenci podali płeć) ze średnią wieku 13,88 (SD = 0,73). Wraz z kwestionariuszami Questionnaires of general data oraz SES questionnaire, w badaniach zastosowano skale Scale of material deprivation of students i Scale of perception of parental behaviour – SPRP (Macuka, 2008). Wyniki analizy regresji oznaczają, że im wyższy niedostatek materialny dzieci, tym mniejsza doza akceptacji i większe odrzucenie obu rodziców i kontrola matki. W przypadku przewidywania kontroli ojca nie ma żadnej mocy przewidywalnej. Wskazano, że niedostatek materialny dzieci jest bardziej znaczącym czynnikiem prognostycznym zachowania rodziców (akceptacja, odrzucenie i kontrola) niż status społeczno-ekonomiczny. Wnioski wskazują na potrzebę utworzenia programu upełnomocnienia rodziny oraz wagę troskliwego zachowania rodzicielskiego, wraz z druzgocącymi skutkami nieadekwatnych działań rodzicielskich.