Предикторы нормативного кризиса развития в подростковом и юношеском возрасте Predykatory kryzysu rozwoju normatywnego w okr esie dojrzewania i we wczesnej dorosłości
Predictors
of
the
normative
development crisis in
adolescence
and
earl
y adulthood
This paper constitutes an
a
nalysis of
t
he
r
esults of
t
he
c
onstruction of
p
rediction models
of
t
he
n
ormative crisis and
i
ts patterns in
a
dolescence and
e
arly adulthood (12
–
2
0 years).
The
s
ample selected for research included a
g
roup of
1
2
–
15-year-old teenagers (55
s
ec-
ondary school students) and
66
university students in
Ukraine
(18
–
20
years, 2nd
–
3rd
year
of
study).
Two regression models enable us to describe the
various
complex pre-
dictors of
the
psychosocial
crisis which may occur during adolescence. The
emer
gence
of
the
crisis
in
adolescence
is determined by such predictors as: individual typological
properties (emotional instability, extroversion), emotional and
volitional
characteristics
(self-control problems, low self-control), a
negative
attitude to the
activities
(duties
and
studies),
people and
moral
norms, an
unfavorable
social environment (a family
situation, education in
the
family
, biographical experience), a
low
behavior norm, indi-
vidualism (43% of
e
xplainable dispersion of
t
he
„
crisis” dependents variable). The
m
ain
predictors of
t
he
c
risis in
a
dolescence include the
f
ollowing: a
d
eficit of
s
ubject activity,
low meaningfulness of
life,
an
exte
rnal locus of
control,
social passivity, a
negative
self-attitude,
low subjective well-being, lack of
spontaneity
and
flexibility
in
com
-
munication, focus on
wealth
(26% of
explainable
dispersion). A
compa
rative analysis
of
predic
tors of
age
crisis in
adolescence
and
early
adulthood has been performed.
The
changes
of
the
ratio
of
weight
and
the
role of
internal
and
externa
l determinants
of
t
he
c
risis emergence in
t
he
p
eriod of
a
dolescence have also been discussed (reduction
of
the
value
of
individual
and
typological
properties, features of
the
family
situation
and
u
pbringing, an
i
ncreased role of
r
eflexive components of
I
- concept, value-semantic
and
subjective
properties).
W
artykule
rozpatrywane są wyniki konstrukcji modeli predykcyjnych normatywnego
kryzysu i
jego
systematyczność w
okresie
dojrzewania i
wczesnej
dorosłości (12
–
20
l
at).Wybrane badania dotyczyły młodzieży 12
–
15 lat (55 uczniów szkół średnich)
oraz 66 uczniów II i III
roku
szkół wyższych na
Ukrainie
(18
–
20
lat). Dwa modele
regresywne pozwalają opisać różne kompleksy czynników predykcyjnych psycholo-
gicznego kryzysu w
okresie
dojrzewania. Objawy kryzysu w
okresie
dojrzewania są
determinowane następującymi czynnikami predykcyjnymi: indywidualne właściwości
typologiczne (niestabilność emocjonalna, ekstrawersja), emocjonalne i
w
olicjonalne ce-
chy (
p
roblemy samokontroli, niskie poczucie kontroli), negatywny stosunek do
d
ziałania
(do
obowiązków
i
nauczania),
do
ludzi
i
norm
moralności, niekorzystne środowisko
społeczne (sytuacja rodzinna, wychowanie w
rodzinie,
doświadczenia biograficzne),
nieodpowiednie zachowanie normatywne, indywidualizm (43% wyjaśnienie rozbieżno-
ści w
zal
eżnej zmiennej „kryzys”). Główne czynniki prognostyczne kryzysu w
okresie
d
ojrzewania
t
o: deficyt aktywności subiektywnej, niski poziom rozumienia sensu życia,
poczucie kontroli zewnętrznej, bierność społeczna, negatywne nastawienie do
siebie,
niski
subiektywny poziom samopoczucia, brak spontaniczności i
elastyczności
w
ko
-
munikacji, koncentracja na
wartościach
majątkowych (26% rozbieżności zmiennej).
Przeprowadzono analizę porównawczą czynników predykcyjnych kryzysu w
wieku
d
ojrzewania i
w
czesnej dorosłości (wspólne i
o
dmienne cechy). Dokonano analizy zmian
proporcji wagi i
roli
uwarunkowań wewnętrznych i
zewnętrznych
kryzysu w
okresie
dojrzewania
(spadek wartości indywidualnych typologicznych cech, charakterystyka
sytuacji rodzinnej i
e
dukacji, zwiększenie roli elementów refleksyjnych, koncepcji
własnego – Ja, właściwości wartościowo-semantycznych i
subiektywnych)
Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies
Informacja
SZANOWNI CZYTELNICY!
UPRZEJMIE INFORMUJEMY, ŻE BIBLIOTEKA FUNKCJONUJE W NASTĘPUJĄCYCH GODZINACH:
Wypożyczalnia i Czytelnia Główna: poniedziałek – piątek od 9.00 do 19.00