Plonowanie i wartość technologiczna ziarna pszenicy jarej odmiany Nawra w zależności od dawki i terminu stosowania azotu

Celem badań przeprowadzonych w latach 2004-2006 w Rolniczym Zakładzie Doświadczalnym Kępa w Puławach było określenie wpływu dawki i terminu zastosowania nawożenia azotem na plon i elementy jego struktury oraz na wybrane cechy jakościowe ziarna pszenicy jarej odmiany Nawra. Czynnikiem doświadczenia był sposób i dawka nawożenia azotem. Uwzględniono 2 poziomy azotu stosowanego dwu- i trzykrotnie na tle obiektu bez nawożenia N. Zróżnicowanie poziomu nawożenia azotem miało wpływ na plon ziarna pszenicy jarej odmiany Nawra. Najwyższy plon ziarna uzyskano po zastosowaniu 180 kg N·ha-1 w dwóch dawkach (90 kg – przed siewem i 90 kg·ha-1 – w fazie strzelania w źdźbło). Niższe plony ziarna pszenicy po nawożeniu azotem w trzech terminach były spowodowane spadkiem masy ziarna z rośliny i liczby ziaren z rośliny oraz niższym krzewieniem produkcyjnym. Najkorzystniejsze wskaźniki jakości ziarna stwierdzono u pszenicy nawożonej dawką 180 kg N·ha-1, stosowaną w trzech terminach (60 kg – przed siewem, 60 kg – w fazie strzelania w źdźbło i 60 kg N·ha-1 – w fazie kłoszenia). Przeprowadzona analiza korelacji wykazała istotnie dodatni związek pomiędzy nawożeniem azotem a plonem ziarna, liczbą kłosów oraz zawartością białka i glutenu w ziarnie pszenicy jarej.

The aim of this research was to determine the influence of nitrogen fertilization doses and time of its application on the grain yield, yield components and grain quality of spring wheat cv. Nawra. The field experiment was conducted in 2004-2006 at the Research Station Kepa in Pulawy, Poland. The experiment was conducted in three replications using block methods. Two nitrogen fertilization doses (90 and 180 kg N·ha-1) and two ways of nitrogen application plus control were used. It was found that the nitrogen fertilization dose affected the grain yield. The lowest grain yield was found for nitrogen application at three times during the vegetation phase, compared with two-time application. This was connected with a smaller number of kernels, lower grain yield per plant and lower productive tillering. The best grain quality parameters were found for a dose of 180 kg N·ha-1 applied three times during the vegetation period (60 kg before sowing + 60 kg in shooting phase + 60 kg in heading phase).The correlation coefficient indicated a strong relationship between nitrogen fertilization and the grain yield, number of heads, protein content and gluten content in spring wheat grain.