Michał KrzykawskiFaculty of PhilologyUniversity of Silesia in Katowice
What After French Theory? A Troublesome LegacyThe goal of the present article is a critical reading of the legacy of the French theory, which exerted a powerful impact upon the shape of the discourse of contemporary literary studies in Poland. Insofar as “practising theory,” which has, by and large, replaced “practising literature,” indeed revived the Polish humanities in the 1990s, today the real epistemological potential of the poststructural theoretical instruments seems to be fading. The subsequent “turns,” proclaimed in the milieus of the “new” humanities seem to endorse the intellectual status quo, because they take place within the limits of the same paradigm, to which their purely declarative character testifies. The literary scholarship of/in the future will therefore be the scholarship of retreat.Keywords: French theory, literary scholarship, poststructuralism, theoretical paradigms
Co po French Theory? Kłopotliwe dziedzictwo
Celem niniejszego artykułu jest krytyczne odczytanie dziedzictwa po French Theory, które miało znaczący wpływ na kształt współczesnego dyskursu literaturoznawczego w Polsce. O ile jednak „uprawianie teorii”, które w dużej mierze zastąpiło „uprawianie literatury” jako takiej, było niezwykle ożywcze dla rozwoju polskiej humanistyki w latach dziewięćdziesiątych, o tyle dzisiaj poststrukturalistyczne narzędzia teoretyczne wytraciły swój realny potencjał epistemologiczny. Ogłaszane w („nowej”) humanistyce zwroty pogłębiają jedynie intelektualne status quo, gdyż dokonują się one w ramach tego samego paradygmatu, o czym najlepiej świadczy ich czysto deklaratywny charakter. Literaturoznawstwo (w) przyszłości będzie literaturoznawstwem odwrotu.
Słowa klucze: French theory, francuska teoria literatury, literaturoznawstwo, poststrukturalizm, paradygmaty teoretyczne
Michał KrzykawskiWydział FilologicznyUniwersytet Śląski w Katowicach
What After French Theory? A Troublesome Legacy The goal of the present article is a critical reading of the legacy of the French theory, which exerted a powerful impact upon the shape of the discourse of contemporary literary studies in Poland. Insofar as “practising theory,” which has, by and large, replaced “practising literature,” indeed revived the Polish humanities in the 1990s, today the real epistemological potential of the poststructural theoretical instruments seems to be fading. The subsequent “turns,” proclaimed in the milieus of the “new” humanities seem to endorse the intellectual status quo, because they take place within the limits of the same paradigm, to which their purely declarative character testifies. The literary scholarship of/in the future will therefore be the scholarship of retreat.Keywords: French theory, literary scholarship, poststructuralism, theoretical paradigms
Co po French Theory? Kłopotliwe dziedzictwo
Celem niniejszego artykułu jest krytyczne odczytanie dziedzictwa po French Theory, które miało znaczący wpływ na kształt współczesnego dyskursu literaturoznawczego w Polsce. O ile jednak „uprawianie teorii”, które w dużej mierze zastąpiło „uprawianie literatury” jako takiej, było niezwykle ożywcze dla rozwoju polskiej humanistyki w latach dziewięćdziesiątych, o tyle dzisiaj poststrukturalistyczne narzędzia teoretyczne wytraciły swój realny potencjał epistemologiczny. Ogłaszane w („nowej”) humanistyce zwroty pogłębiają jedynie intelektualne status quo, gdyż dokonują się one w ramach tego samego paradygmatu, o czym najlepiej świadczy ich czysto deklaratywny charakter. Literaturoznawstwo (w) przyszłości będzie literaturoznawstwem odwrotu.
Słowa klucze: French theory, francuska teoria literatury, literaturoznawstwo, poststrukturalizm, paradygmaty teoretyczne