Rekreacyjna aktywność fizyczna w polskich serialach obyczajowych

Cel badań. Kultura popularna wywiera istotny wpływ na system wartości w nowoczesnych społeczeństwach. Celem badań było ustalenie aksjologicznego i normatywnego kontekstu aktywności rekreacyjnej przedstawianej w polskich serialach obyczajowych. Materiał i metody. Analizowany materiał stanowią odcinki składające się na sezon 2014/2015 trzech seriali obyczajowych: „M jak miłość”, „Na dobre i na złe” i „Barwy szczęścia”. Metodami badawczymi była ilościowa i jakościowa analiza treści. Autor starał się udzielić odpowiedzi na następujące pytania: (1) Jaki jest profil demograficzny uczestników aktywności rekreacyjnej w badanych serialach; czy obraz owej aktywności zachęca do przezwyciężania kulturowych stereotypów, czy też oddziałuje on w odwrotny sposób? (2) Do jakich wzorów kultury somatycznej odwołują się badane seriale, gdy przedstawiają uzasadnienia aktywności rekreacyjnej; czy odwołania te potwierdzają przejście od wzoru sprawnościowego i ascetycznego na rzecz hedonistycznego i estetycznego? Wyniki i wnioski. Analizowane seriale reprodukują stereotypowe założenia dotyczące rekreacji: kobiety, osoby starsze i niepełnosprawni są niedoreprezentowani w sytuacjach aktywności fizycznej. Potwierdzona została również dominująca rola wartości hedonistycznych i estetycznych, ponieważ odwołania do nich pojawiają się w prawie dwóch trzecich uzasadnień rekreacyjnej aktywności fizycznej.

Background. Popular culture exerts significant influence on the system of values in modern societies. The aim of the study was to establish the axiological and normative context of recreational activity as presented in Polish soap operas. Material and methods. The analysed material is the 2014/2015 episodes of three soaps: ‘M jak miłość’, ‘Na dobre i na złe,’ and ‘Barwy szczęścia’. The research methods are quantitative and qualitative content analysis. The author answered the following questions: (1) What is the demographic profile of the recreational activity participants in the studied soaps; does the picture encourage overcoming cultural stereotypes constituting barriers to participation in physical culture or does it act in the opposite way? (2) Which patterns of somatic culture do the soaps refer to when they present justifications for recreational activity; do those references confirm a shift from the efficiency-oriented and ascetic pattern of somatic culture to the hedonistic and aesthetic one? Results and conclusions. The analysed series reproduce stereotypical assumptions concerning recreation: women, the elderly and the disabled are underrepresented in situations of physical activity. Also, the dominant role of hedonistic and aesthetic values has been confirmed, since they are referred to in almost two thirds of justifications for recreational physical activity.