Biograficzne konteksty pierwszego polskiego podręcznika andragogiki

Artykuł ukazuje sylwetki autorów/redaktorów pierwszego polskiego podręcznika andragogiki pt. „Praca oświatowa. Jej zadania, metody, organizacja” (Kraków 1913). Autorka uzasadnia potrzeby badań nad przeszłością polskiej an-dragogiki, w tym zwłaszcza przypominania i wydobywania z niepamięci dokona-nia ludzi znaczących dla kształtowania się andragogiki jako nauki. W artykule wskazano na znaczącą rolę kobiet w rozwoju polskiej andragogiki. Omówione zo-stały przede wszystkim biografie autorek podręcznika (Helena Radlińska, Zofia Daszyńska-Golińska, Władysława Weychert-Szymanowska, Zofia Kruszewska, Maria Orsetti, Jadwiga Dziubińska) pokazano kim były, co było dla nich ważne, jaką rolę odegrały zarówno w tworzeniu podręcznika, jak też w rozwoju polskiej myśli andragogicznej. Autorka artykułu wykazała, iż mimo różnic, łączyła przedstawiane pionierki andragogiki wspólnie przyjmowana postawa wobec własnej pracy, rozumienia jej jako służby społecznej. Pionierki polskiej andragogiki podzielały także pewną wi-zję edukacji dorosłych, edukacji opartej na rozbudzaniu, inspirowaniu dorosłych do podejmowania samodzielnej aktywności edukacyjnej, na oddziaływaniu po-przez różne środki wpływające nie tylko na stronę umysłową dorosłego, ale też na społeczną, estetyczną, emocjonalną i wolicjonalną.

The article presents the authors and editors of the first Polish an-dragogy entitled „Education. Its goals,methods and organization” [„Praca oświa-towa. Jej zadania, metody, organizacja”] (Kraków 1913). The author justifies the need for the study of Polish andragogy's past, especially remembering the accom-plishments of people who played a key part in establishing andragogy as a science. The article also points to the significant role played by women in the development of Polish andragogy. First of all, the biographies of the coursebook's authors are presented (Helena Radlińska, Zofia Daszyńska-Golińska, Władysława Weychert-Szymanowska, Zofia Kruszewska, Maria Orsetti, Jadwiga Dziubińska) and it is shown who they were, what was important for them, what role they played in the coursebook's creation and in broadening Polish andragogy as well. The article's author demonstrated that regardless of their differences, the pioneers common perception of their work, seeing it as a public service, united them. They also shared a vision of adult education, a vision of education based on stimulating, inspiring adults to undertake independant educational activity, using different means to influence not only the mind of an adult, but also the societal, aesthetic, emotional and volitional aspect of it.