Cognitive, Social and Communicative Levels of Discourse Analysis: The Case of Critical Discourse Study

The paper presents a methodologically modifed procedure of critical discourse analysis. The present research aims at establishing a conceptual scheme for the discourse analysis combining both cognitive and communicative features of a particular type of discourse, merging them into one sociocognitive structure. Critical discourse analysis is viewed both as a method of investigation, as well as a critical multidisciplinary perspective dealing with various types of knowledge, mental models and types of memory. We treat discourse as a well-designed phenomenon that allows individuals to express themselves socially, culturally, and even spiritually. The article presents the mechanisms of mapping the levels of cognition, communication and society onto macro and micro discourse structures. The suggested scheme of critical discourse analysis has been applied to the analysis of the Inauguration speech presented by a famous British flm maker Tony Palmer at the ofcial ceremony of granting him the title of Honorary Professor of Lesya Ukrainka Eastern European National University.

W artykule przedstawiono metodologicznie zmodyfikowaną procedurę krytycznej analizy dyskursu. Niniejsze badanie ma na celu stworzenie koncepcyjnego schematu analizy dyskursu łączącego zarówno cechy kognitywne i komunikacyjne danego rodzaju dyskursu, łączące je w jedną strukturę społeczno-kognitywną. Krytyczna analiza dyskursu jest postrzegana zarówno jako metoda dochodzeniowa, jak również i krytyczna wielodyscyplinarna perspektywa dotycząca różnych rodzajów wiedzy, modeli umysłowych i rodzajów pamięci. Traktujemy dyskurs jako dobrze zaprojektowane zjawisko, które pozwala jednostkom wyrazić się społecznie, kulturowo, a nawet duchowo. W artykule przedstawiono mechanizmy odwzorowania poziomów poznania, komunikacji i społeczeństwa na makro i mikro struktury dyskursu. Proponowany schemat krytycznej analizy dyskursu został zastosowany do analizy przemówienia inauguracyjnego przedstawionego przez słynnego brytyjskiego filmowca Toni Palmera podczas oficjalnej ceremonii przyznania mu tytułu profesora honorowego Wschodnioeuropejskiego Uniwersytetu Narodowego imienia Łesi Ukrainki.