Czy naród może przeprosić? Uwarunkowania i charakterystyka zbiorowych aktów przeprosin

Zbiorowe akty przeprosin, zdaniem wielu badaczy, stały się nieodłączną częścią współczesnej polityki. Celem niniejszego artykułu jest wskazanie społeczno-historycznych uwarunkowań rosnącej popularności zbiorowych aktów skruchy, oraz określenie warunków ich skuteczności. Pojęcia takie, jak: wina, krzywda, przebaczenie, odnoszą się zasadniczo do sfery osobistych przeżyć i kontaktów między jednostkami, zatem próby przeniesienia ich na poziom zbiorowy stanowią źródło problematyczności. Jest to przede wszystkim pytanie o sposoby legitymizacji przeprosin zbiorowych oraz polityczny charakter rytuałów pojednania. Celem artykułu jest również zilustrowanie zawartych w nim rozważań teoretycznych na podstawie analizy przeprosin prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego za pogrom w Jedwabnem, dokonany przez Polaków na ich żydowskich sąsiadach.