Po raz pierwszy w historii bankowości centralnej , amerykański bank centralny FED , przejął na siebie główny ciężar przywracania normalnego działania rynków finansowych. Rynek finansowy to zintegrowane części globalnego rynku finansowego ale współzależności między segmentami globalnego ryku finansowego nie mają charakteru sprzężenia zwrotnego. Efektywne działanie jednego segmentu rynku finansowego nie oznacza, ze w innym segmencie rynku finansowego pojawia się efektywność. Od połowy 2008 amerykański rząd wyczerpał możliwości fiskalnego pobudzania gospodarki ograniczaniem podatków i wzrostem wydatków. Ciężar antyrecesyjnej polityki wziął na siebie amerykański bank centralny, FED. FED nie ma budżetowych ograniczeń długu czy deficytu, ma nieograniczoną swobodę kreowania pieniądza z jedynym zastrzeżeniem , że nie prowadzi to do inflacji. Od połowy 2008 FED wykorzystał swoje uprawnienia, zwłaszcza sekcję 13(3) ustawy o banku centralnym, do tworzenia warunków dla przywracania działania rynków finansowych. Obecnie międzybankowy rynek transgraniczny funduszy dolarowych w UE i na świecie, powrócił dzięki swap’om walutowym FED do normalności i swap’y walutowe FED z bankami centralnymi na świecie zmniejszyły się do zera. Przez ekstensywne wykorzystanie okna dyskontowego głównie w ramach programu TAF, nastąpiła również w zasadzie normalizacji rynku międzybankowego. Problemem nadal pozostaje rynek wtórny sekurytyzowanych kredytów hipotecznych, mieszkaniowych i komercyjnych, kredytów samochodowych, konsumpcyjnych i innych przyszłych dochodów możliwych do sekurytyzacji. W istocie, problemem jest zaangażowanie FED, emisja pieniądza, w kredyty hipoteczne nabyte przez sponsorowane przez rząd amerykańskie firmy Fannie, Freedie, Ginnie, wtórnego rynku kredytów hipotecznych. Jest to najważniejsze obecnie zaangażowanie amerykańskiego banku centralnego. Jak z tego wyjść, pozostaje kwestią otwartą, tzw. strategia wyjścia pozostaje nieokreślona. Najważniejszy wniosek dla bankowości centralnej UE wynikający z praktyki FED, to elastyczność w wszechstronnym wykorzystaniu instrumentów polityki monetarnej wobec instytucji depozytowych i niedepozytowych w warunkach braku przestrzeni fiskalnej rządu i długotrwałości procedur budżetowych, uniemożliwiającej szybką reakcję na zjawiska recesyjne a zwłaszcza na błyskawiczne, liczone w godzinach, negatywne skutki utraty płynności i katastrofalne skutki efektu domina, jeśli utrata ta dotyczy jednostek, które są „za duże, żeby można było pozwolić sobie na ich upadłość”. Jak do tej pory FED sprostał tym wyzwaniom.
The first time in a history of central banking, an American central bank, FED, accepted an obligation to restore the normal functioning of financial markets. A specific country financial market integrates part of global financial market. There are no a fool feet back between parts of financial markets. An efficient functioning of a certain part of financial market does not mean that the other parts are efficient. Spillover effects In the end of September of 2008 an American economy lost its fiscal space to stimulate the process of growth through tax cuts and deficit spending. The burden of a stimulation to improve an efficient functioning of the economy has been accepted by the central bank. Contrary to federal government the FED does not have budgetary or federal debt limits. The FED has an unlimited ability to create supply of money and transfer reserve funds, according to section 13(3), not only to depository institutions but to any entity by acceptance of its securities, on one condition it has to preserve a price stability. Since August 2008 FED extensively have been using its money creation power to cover the gap of liquidity creation because of vanished internal and cross-border financial markets. The assets of FED increased almost threefold and on the liability said of its balance sheet there were an unprecedented increase of excess reserves of depository institutions. The enormous liquidity creation by FED restored the cross-border banking relations and swap operations of the FED with major central banks /of the magnitude close to 0,6bln$/ are no longer needed. The extensive discount window operations through Term Auction Facility /TAF/ restored liquidity of depository institutions. Acceptance of securities of nonbanking institution endangered by loss of liquidity and ultimately by bankruptcy, and being “to big to fail” , helps solving their problems in orderly manner and preserve their existence and liquidity until a final solution. Currently a major FED involvement, on the amount above 1 bln$, is in the secondary market mortgage loans GSE / Fannie, Freedie and Geenie/. The exit strategy of the FED from MBS market and return of the excess reserves of the depository institutions to standard level is still open. In the remarkable short period of time the FED had been able to substitute the lack of the fiscal space of the federal government and its inability, because of a long, formal, politically driven, budgetary procedures, to extend promptly counter recession measures, to substitute non existing interbank market, because the lack of confidence among its participants, of short term funds through the discount window /TAF/ program, to substitute the lack of the financial market for private debt securities /and specifically MBS/, by extensive use of section 13(3) to provide liquidity on the most important segments of that market and specifically to those entities being “ too big to fail”. Up to now the FED is meeting those extraordinary challenges.
