Choroba i strata jako regulator tożsamości: Rok magicznego myślenia

Cel badań. Celem artykułu było omówienie wpływu ekspresywnego pisania na sposób przeżywania żałoby i żalu po stracie. Analiza stanowi przyczynek do dyskusji o terapeutycznej mocy ekspresywnego pisania. Metoda. Analizie poddano książkę Rok magicznego myślenia Joan Didion (2016), w której autorka opisuje swoje zmagania z codziennością po nagłej śmierci jej męża. Pamiętnik został przeanalizowany zgodnie z koncepcją autobiografistyki Georges’a Gusdorfa (2009). W kontekście książki omówiono również koncepcje odnoszące się do psychologii zdrowia i choroby: teorię pięciu etapów przeżywania żałoby według Elisabeth Kübler-Ross (2007) oraz sposoby radzenia sobie ze stresem Normana S. Endlera i Jamesa D. A. Parkera (1990). Wyniki. Analiza wykazała, że myślenie magiczne, którym posługuje się autorka pamiętnika, służy jej za normatywny mechanizm obronny. Styl pisarski J. Didion, zakorzeniony w tzw. nowym dziennikarstwie, przeplata się z refleksjami na temat śmierci, co czyni go jeszcze bardziej ekspresywnym i szczerym. Można zauważyć, że J. Didion sukcesywnie przechodzi przez kolejne etapy przeżywania żałoby, a sposobem radzenia sobie, z którego pisarka korzysta najczęściej jest działanie. Odejście od myślenia magicznego pod koniec książki oraz ostateczne pogodzenie się ze śmiercią męża sugeruje, że ekspresywne pisanie było jednym z czynników, który pomógł autorce w zmaganiach z żalem po stracie. Wnioski. Rok magicznego myślenia stanowi przykład tanatografii oraz jest logicznym i spójnym odbiciem przeżyć osoby zmagającej się z traumą po śmierci bliskiej osoby. W celu pełniejszego zbadania wpływu ekspresywnego pisania na samopoczucie i dobrostan wskazana byłaby podobna analiza książki Blue Nights (2011), w której J. Didion zmaga się ze śmiercią córki.

Aim. The aim of the paper was to investigate whether expressive writing influences the way in which people mourn and grieve. The analysis may be treated as a basis for a discussion as regards expressive writing as a form of therapy. Method. The book called A Year of Magical Thinking, written by Joan Didion (2016) was analyzed. In the book the author describes her struggle with everyday life after her husband’s sudden death. The memoir was analyzed in accordance with Georges Gusdorf’s (2009) theory of autobiography. Various theories pertaining to the sphere of psychology of health and disease were also discussed: five stages of grief by Elisabeth Kübler-Ross (2007) and styles of coping by Norman S. Endler and James D. A. Parker (1990). Results. The analysis showed that the ‘magical thinking’ implemented by the author is a normative defensive mechanism. Joan Didion’s writing style, deeply rooted in New Journalism, is mixed with reflections regarding death which only adds more sincerity to it. One can observe that Didion progressively goes through successive stages of grief. Moreover, it is clear that Didion’s preferred coping style is a task-oriented one. The fact that she ultimately turns away from ‘magical thinking’ and comes to terms with her husband’s death suggests that expressive writing was one of the factors which helped her with her struggle against grief. Conclusions. A Year of Magical Thinking represents tanatography and is a logical and coherent reflection of experience of a person struggling with trauma caused by a partner’s death. In order to investigate the impact of expressive writing on wellbeing and health in general, it may be beneficial to analyze the book Blue Nights (2011) in which Didion writes about her daughter’s death.