Wzrost zielonego protekcjonizmu

W artykule analizowany jest związek między silnie dotowanym rynkiem czystej energii a obserwowanym gwałtownym wzrostem postępowań antydumpingowych i antysubsydyjnych w tej dziedzinie oraz związa-nych z tym działań odwetowych i wojen handlowych. Źródłem tych napięć może być zmniejszanie po 2008 r. wsparcia dla produkcji i konsumpcji energii ze źródeł odnawialnych przez głównych jej producen-tów. Analiza jest ograniczona do dwóch rodzajów odnawialnych źródeł energii – biopaliw i energii słonecz-nej, w których rządowe wsparcie jest szczególnie intensywne, oraz do trzech głównych użytkowników środ-ków ochrony handlu w tej dziedzinie, a mianowicie triady – Unii Europejskiej, USA i Chin. W artykule przeanalizowano przykłady zakłóceń spowodowanych polityką protekcjonizmu triady w handlu biopaliwami i panelami słonecznymi, takich jak praktyka splash and dash, handel okrężny, odchylenia handlu (trade de-flection) i przenoszenie inwestycji (anti-dumping tariff jumping). Szczególną uwagę poświęcono Chinom, ze względu na ich pozycję lidera w inwestycjach w czystą energię oraz zmianę w grudniu 2016 r. statusu z „gospodarki nierynkowej” do gospodarki rynkowej, która będzie miała kluczowe znaczenie dla obliczania ceł antydumpingowych.

The paper analysis connections between the contentious issue of clean energy subsidies and a recent surge in trade remedies on environmental goods resulting in retaliatory behaviour and trade wars among targeted countries. The problem is acute given the withdrawal of national support schemes for certain types of envi-ronmental products since the year 2008. The analysis is limited to two kinds of renewable energy sources – biofuels and solar energy, where government support has been especially intensive, and to three big users of trade remedies in this field, namely the European Union, the United States, and China. The paper discusses several distortions caused by the protectionist policy of the triad in trade of analysed goods such as the “splash and dash” practice, circle trade, trade deflection, and “anti-dumping tariff jumping”. A special atten-tion is paid to China - its leading position in clean energy investment and the change of its status from the “non-market economy” to the market economy, forthcoming in December 2016, which will have a crucial impact on calculations of anti-dumping duties.